Page 33 - 8_vip_inkilap_soru
P. 33
T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 155
8 Aşağıda Atatürk’ün vatan sevgisini yansıtan 9 Musul sorunu Lozan'da sert tartışmalara
bir anı verilmiştir: neden olmuş ancak bir çözüme kavuştu-
rulamamıştı. Lozan’dan sonra İstanbul’da
“1923 yılı, Mart’ın on beşi pazar günüydü.
Atatürk, Adana İstasyonu’nda trenden in- yeniden başlayan Musul görüşmelerinde
miş; sağı solu dolduran halkın coşkun al- Türkiye, bölgenin geleceğinin yapılacak
kışları, “yaşa, varol!” sesleri arasında yaya halk oylaması ile belirlenmesini teklif etti.
olarak kente giriyordu. Yarı yolda karalar İngiltere ise meseleyi Milletler Cemiyeti'ne
giymiş bir kadın kalabalığı göze çarptı; götürmek istediğinden bu teklifi reddedip
EDİTÖR YAYINEVİ
sonra onların arasından ikişer levha taşı- uzlaşmaz bir tutum içine girdi. Böylece so-
yan dört genç kız çıktı. Atatürk’ün önünde nuçsuz kalan görüşmelerin ardından Musul
durdular. Arkalarından bir kız daha göründü sorunu Lozan Antlaşması’nın ilgili hükmü
ve öne geçti. Hıçkırıklar, iniltiler ve yalvarış- gereği Milletler Cemiyeti’ne taşındı. Millet-
larla dolu bir nutuk söylemeye başladı. Bu ler Cemiyeti de Musul’un İngiltere mandası
genç kızın kişiliğinde henüz tutsak bulunan altındaki Irak’a bırakılmasına karar verdi.
İskenderun’la Antakya’nın Türk olan bütün Bunun üzerine Türkiye, Musul’u güç kulla-
halkı: “Bizi de kurtar!” diye yalvarıyordu. narak almaktan başka çaresi kalmadığını
Herkesin gözleri yaşarmıştı, hıçkırıklarını görerek savaş hazırlıklarına başladı. Ancak
tutamayanlar da vardı. Atatürk’ün de gözleri tam bu sırada doğuda çıkan Şeyh Sait İs-
nemlendi ve başı eğilmiş gibiydi. Genç kızın yanı Türkiye’nin harekete geçmesini engel-
nutku bitince Atatürk’ün alnı yükseldi; mavi ledi. İsyanın bastırılmasına ve ülke içinde
gözlerinde ve pembe yüzünde bir çelik pırıl- düzenin yeniden sağlanmasına öncelik ve-
tısı görüldü. Her kelimesi üzerinde kuvvetle ren Türkiye, İngiltere ile anlaşmak zorunda
durarak, “Kırk asırlık Türk yurdu yabancı kaldı. Yapılan Ankara Antlaşması ile Musul
elinde kalamaz.” dedi. On altı yıl sonra Ha- İngiliz mandasındaki Irak’a bırakıldı.
tay kurtuldu fakat Atatürk’ü yitirdik. Bu parçaya göre Musul’un kaybedilme-
sinde aşağıdaki nedenlerin hangisinden
Bu parçada geçen Atatürk’ün altı çizi-
li sözü ile ilgili aşağıdaki yorumlardan söz edilmemiştir?
hangisi yanlış yapılmıştır? A) Milletler Cemiyeti'nin taraflı davranma-
sı
A) Atatürk Hatay’ın kurtuluşunu vaadet-
miştir. B) Türkiye’nin ülkedeki bozulan düzeni
sağlamaya öncelik vermesi
B) Hatay halkı bu sözü kurtuluş senedi
saymıştır. C) Şeyh Sait İsyanı'nın çıkması
C) Atatürk, Bağımsız Hatay Cumhuriyeti’nin D) Türkiye’nin Musul’a gereken önemi ver-
kurulacağının sözünü vermiştir. memesi
D) Hatay’ın anavatana katılacağını müjde-
lemiştir.