Page 18 - 9-sinif-fizik-odn
P. 18

40                                              MADDE VE ÖZELLİKLERİ


        Dikdörtgenler                 c     a . b    a . b . c   1
          Prizması                  b                            c
                            a


                                r
            Küre                            πr 2      4  3       3
                                                       πr
                                                      3          4r
             EDİTÖR YAYINEVİ
                              r


                                                        2
           Silindir                h        πr 2      πr h       1
                                                                 h



       Dayanıklılık: Katı maddelerin biçim de-
                                                Kesit Alanı       K.A
       ğiştirebilmesi  için  dışardan  kuvvet  etki  Dayanıklılık =  ⇒  D =
       etmesi  gerekir.  Maddenin  bu  kuvvete    Hacim            V
       göstereceği direnç, o cismin dayanıklı-
       lığını belirler.
         NOT

        Galileo Galilei “iki yeni ilim” adlı kitabında daire, üçgen, silindir ve koni gibi şekillerin ya
        da başka katı cisimlerin özelliklerinin büyüklüğüyle değişebileceğini belirterek canlı-
        larda kemik yapısının dayanıklılıkta etkili olduğunu belirtmiştir.
           Kesit Alan
        ❍          oranı arttıkça cismin dayanıklılığı da artar.
            Hacim
        ❍  Cismin boyutları büyütüldüğünde dayanıklılığı azalır.
        ❍  Boyut iki katına çıkarıldığında dayanıklılık yarıya düşer.

                            r                    2r


                         K.A  3             K.A   3   3
                       D                D
                          V  4r              V   4.(2r)  8r
                          3                  3
                       D                 D
                         4r                  8r



       ❍  Hacim değiştirilmemek şartı ile kesit alanı iki katına çı-  V
         karsa dayanıklılık da iki katına çıkar.                      V
                                                      S         2S
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23