Page 17 - 9_tarih_ogretmenin
P. 17
İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ 49
ANADOLU’DA HUKUK
HITITLER
F Hukuk alanında Mezopotamya uygarlıklarından aldıkları kanunları yeniden yorumla-
yarak Anadolu’nun ilk kanunlarını yaptılar.
F Gelişmiş bir medeni hukuk ve ceza hu-
kukuna sahip olan Hititler, Hammurabi ve
Asur Kanunlarına göre daha yumuşak ve
insancıl cezalar hazırlamışlardır.
EDİTÖR YAYINEVİ
F Kısas cezası yerine genellikle zararın taz-
min edilmesi esasına dayanan fidye ceza-
sı uyguladılar.
F Ancak devlete isyanı tanrılara karşı işlen-
miş bir suç olarak görüp ölümle cezalan-
dırdılar.
F Diğer yandan bazı durumlar hariç suçun şahsiliği ilkesini benimseyerek kollektif ce-
zalandırma yoluna gitmediler.
F Hitit Hukuku’nun cezaları daha çok maddidir. Hitit Kanunları’nda; evlenme, boşanma,
nikâh, nişan gibi aileyle ilgili hususlara yer verilmiştir.
F Kadınlarında boşanma hakkı vardır.
F Hititler, hukuk tarihinde ilk defa kasten adam öldürme ile kazara adam öldürmeyi bir-
birinden ayırmışlardır.
F Cezalar sosyal sınıflara göre farklılık göstermektedir.
F Hititlerde hayvanları ve bitkileri de korumak için yasalar çıkarılmıştır.
F Hitit Kanunlarında yer alan bazı hükümler şunlardır:
❍ Hırsızlığa ölüm cezası verilmez,
❍ Çalınan malın üç katı gümüş ödeme cezası verilir.
❍ Gerektiğinde hırsızlık yapana dayak atılırdı.
❍ Başkasının tarlasını yakan bir kimse yakalanırsa tarlası yanan kişiye köle olarak verilir.
❍ Büyücülük yapan sosyal konumuna göre ölümle cezalandırılır ya da sürgün edilir.
❍ Bir kişi kralın hükmüne karşı gelirse onun evi harap edilir.
TEVRAT HUKUKU
F İbraniler tarihte tek tanrılı semavi din inancını benimseyen bir topluluk oldular.
F İlk Çağ’da kutsal kitapların (Ahd-i Atik) oluşturduğu hukuk kurallarına verilecek en iyi
örnek Sina’da (Tur Dağı) Allah tarafından Hz. Musa’ya bildirilen On Emir’in içinde yer
aldığı Tevrat’tır.
F İbraniler hukuk sistemlerini dinleri olan Yahudiliğe ve onun kutsal kitabı Tevrat’a da-
yandırdılar.