Page 119 - 10. SINIF FAVORİ COĞRAFYA DEFTERİM

3. Ünite: Bölgeler ve Ülkeler ÖZETİN ÖZETİ

Demir Yolu

Q Demir yolu, kara ve deniz yolundan sonra kullanılmaya başlamıştır.
Q Dünya'da ilk demir yolları, İngiltere'de 1830'da Manchester ile Liverpool arasında pamuk, demir ve maden kömürü taşımak
için yapılmıştır. Bu yollarda çalışan trenlerde aynı zamanda yolcu da taşınmıştır.
Q Demir yolları 1913'e kadar hızla gelişmiş 1950'lerde gerilemeye başlamıştır.
Q 1950'den sonra otomotiv sanayisindeki gelişmeler, demir yollarının gerilemesinde önemli rol oynamıştır.

Q İngiltere'den sonra ABD, Fransa, Belçika, Almanya ve Rusya demir yolu ulaşımını gerçekleştirmiştir.
Q Diğer ülkelere ve sömürgelerine demir yolunu yapanlar da yine bu ülkeler olmuştur.
Q Demir yolları, daha ucuza yük ve yolcu taşıması yönüyle ulaşım açısından büyük bir öneme sahiptir.

Q Hızlı trenin icadıyla, yeniden önem kazanmaya başlamıştır. Hızlı treni ilk Japonya (1960) kullanmıştır.
Q Dünya'da demir yolu ağının en çok gelişmiş olduğu kıtalar Amerika ve Asya'dır. ABD, Kanada, Rusya, Çin ve Hindistan demir
yolu uzunluğu fazla olan ülkelerdir.
Q Asya'nın Orta kesimleri ile Orta Doğu, demir yolu ağının en seyrek olduğu yerlerdir.
Q Afrika, demir yolu ağının en az gelişmiş olduğu kıtadır. Bu kıtada demir yolunun en çok gelişmiş olduğu ülke Güney Afrika
Cumhuriyeti'dir.

Hava Yolu

Q Hava yolları, ilk olarak Fransa'da ticari amaçlı yapılan seferler şeklinde ortaya çıkmıştır.
Q Hava yolu ulaşımı, diğer ulaşım sistemlerinden daha geç başlamasına rağmen çok hızlı bir gelişme göstermiştir.
Q Önceleri askeri amaçlı olarak kullanılan uçaklar günümüzde sivil havacılık alanında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Q Nüfusun fazla olduğu ve sanayinin geliştiği bölgelerde (Kuzey Amerika, Batı Avrupa vb.) özellikle yolcu taşımacılığında en çok
tercih edilen ulaşım sistemi hava yoludur.
Q Hava yolu taşımacılığının en fazla olduğu ülke ABD'dir.

Q Yüksek hıza sahip olması ve diğer ulaşımlara göre kaza riskinin daha az olması hava yolunun tercih edilme nedenleridir.

Boru Hatları

Q Boru hatları son yıllarda büyük gelişme gösteren ulaşım sistemlerinden biridir.
Q Boru hatları üzerinde yapılan taşımacılık, sanayinin gelişmesi ve taşınan ham maddenin yoğunlaşmasına bağlı olarak önem
kazanmıştır.
Q Boru hatlarının yapılma amacı; bölgeler arasında ham madde ve enerji kaynağı niteliğindeki petrol, doğal gaz, su, kömür,
maden cevheri gibi katı, sıvı ve gaz maddelerinin taşınmasına dayanmaktadır.

Q Boru hatlarıyla ilk yük taşıma teknolojisini ABD başlatmıştır. ABD boru ağının en fazla olduğu ülkedir.
Q Irak, Suudi Arabistan ve İran Orta Doğu'da boru hatlarına sahip olan başlıca ülkelerdir.
Q İlk doğal gaz boru hattı Texas ile Chicago arasında 1931 yılında yapılmıştır.
Q ABD doğal gaz boru hattı en uzun olan ülkedir. Kanada, Rusya, Arjantin ve Meksika'da doğal gaz boru hattı fazladır.

Markaj Yayınları / 10. Sınıf Coğrafya
MARKAJ YAYINLARI 119