Page 57 - 10. SINIF FİZİK FAVORİ DEFTERİM

3. ÜNİTE: DALGALAR ÖZETİN ÖZETİ

Atmalarda İletilme ve Yansıma Q Doğrusal Su Dalgalarının Tümsek Engelden Yansıması

Q Hafif Yaydan Ağır Yaya Gelen Atmalar
v v F
1 3
a
r 2 r
1 O 3
r
a 2 a 3 Q Doğrusal dalgalar tümsek engelden sanki tümsek engelin
1
v odağından geliyormuş gibi yansır.
2
Q O noktasından birleştirilen hafif ve kalın yaylardan ince yay-
dan gönderilen atmanın O noktasından iletileni baş yukarı Stroboskop
yansıyanı baş aşağı olur. O noktası sabit uç gibi davranır.
Q Stroboskop fs frekansıyla döndürüldü- L K
v = v > v r > r a = a > a r > r
1 2 3 1 2 1 2 3 1 3 ğünde K dalgası 1. yarığın altından geçi- 1.
r ve r hakkında kesin bir şey söylenemez. yor. 2. yarık, 1. yarığın yerini aldığında yarık
3
2
L dalgası 2. yarığın altından geçiyorsa 2.
Ağır Yaydan Hafi f Yaya Gelen Atmalar dalgalar duruyormuş gibi gözükür. Bu yarık
Q Ağır yaydan hafif yaya gelen atmanın iletileni ve yansı- durumda;
yanı baş yukarı olur. O noktası serbest uç gibi davranır. 5 fd → dalgaların frekansı

5 fs → stroboskobun frekansı
v
1
v v
2 3 5 f = n.f bağıntısı kullanılır.
d
s
r O r O r
1 2 3 5 n → yarık sayısı
a a a
1 2 3
Ses DalgaSI
v > v = v r > r a > a = a r > r 3
2
1
3
1
2
1
3
1
2
r ve r hakkında kesin bir şey söylenemez. Q Ses mekanik ve boyuna dalgadır.
2 3
Ses Şiddeti: Ses dalgasına dik birim yüzeyden geçen enerji
miktarına ses şiddeti denir. Birimi desibel (dB) dir.
SU DALGASI
Ses Hızı: Sesin havadaki hızı 340 m/s dir.
Q Doğrusal Su Dalgalarının Yansıması Q Sesin, katı, sıvı ve gaz ortamları arasındaki hızları ara-
K L sında; v katı > v > v gaz ilişkisi vardır.
sıvı
Q Ortamın sıcaklığı artarsa ses hızı artar.
L K
Q Sesin Frekansı (Yüksekliği): Büyük frekanslı sesler ince,
küçük frekanslı sesler kalın ses olarak algılanır. İnsan
kulağı, 20 - 20.000 Hz aralığındaki sesleri işitebilir. Fre-
Q Su dalgalarının düz engelden yansıması ışığın aynada yansı- kansı 20.000 Hz den büyük olan sesler ultrasonik sesler,
ması gibidir. frekansı 20 Hz'den küçük olan sesler ise infrasonik sesler
olarak adlandırılır.
Q Doğrusal Su Dalgalarının Çukur Engelden Yansıması
DEPREM DALGASI
Q Deprem ile ilgili konuları inceleyen bilim dalına sismoloji
F
denir. Sismoloji alanında çalışan bilim insanına sismolog
denir. Depremin büyüklüğü sismograf adı verilen aletle
ölçülür, ölçüm Richter (Rihter) ölçeği denilen bir ölçümle
Q Doğrusal dalgalar çukur engelden yansıdıktan sonra engelin
odağında toplanır ve tekrar dağılır. tanımlanır.

MARKAJ YAYINLARI Markaj Yayınları / 10. Sınıf Fizik 57