Page 140 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 140

MADDE VE ENERJİ AKIŞI


          4  Bir okyanus ekosisteminde yer alan besin zincirinde   5  Aşağıda üç ayrı besin zinciri verilmiştir.
             besin miktarının zincirin uzunluğuna olan etkisi araştı-
             rıldığında şekildeki grafik oluşturuluyor.        1. Ot       Geyik
                                                                  Bin ton        30 milyon
                  Trofik Düzey Sayısı     Tür Sayısı              Bin Joule        100 Joule
                 6                               6
                                                               2. Ot       Tavşan       Aslan
                 5                               5                Bin ton          3 milyon                30 bin
                                                 4               Bin Joule        100 Joule                10 Joule
                 3                               3
                                                 2
                 2                                             3. Ot       Tavşan      Yılan      Akbaba
                                                                  Bin ton          4 milyon                90 bin                  bin
                  Normalden fazla  Normal besin  Normalin altında    Bin Joule       100 Joule              10 Joule              1 Joule
                  beslenme miktarı   miktarı  besin miktarı
                         DATA YAYINLARI
                      Tür sayısı        Trofik düzey sayısı
                                                              Yukarıdaki besin zincirine bakılarak;
             Bu durum ile ilgili;                             I.  Besin zinciri her zaman üretici canlı ile başlar.
             I.  Besin miktarındaki değişim besin zincirinin birinci   II.  Besin zinciri kısaldıkça son tüketiciye aktarılan enerji
                trofik düzeyinde ototrof canlıların bulunma duru-  miktarı artar.
                munu değiştirir.                              III.  Besin zincirinde üretici canlılar en fazla biyokütleye

             II.  Besin zincirinin kısalmasıyla biyolojik çeşitlilik azalır.  sahiptir.
             III.  Besin miktarının artması besin zincirinde bulunan   IV.  Besin zincirinin kısalmasıyla son tüketicinin besin
                trofik düzey sayısını etkilemez.                 çeşidi azalır.

             yukarıdaki ifadelerden hangileri söylenemez?     ifadelerinden hangileri doğrudur?
             A) Yalnız I    B) I ve III   C) II ve III        A) I ve II    B) II ve IV    C) I, II ve III
             D) Yalnız III   E) I, II ve III                  D) II, III ve IV   E) I, II, III ve IV
            6  İki grup öğrenci kara ve su ekosistemi ile ilgili besin zinciri oluşturuyor.

                  1. Grubun Hazırladığı Besin zinciri                  2. Grubun Hazırladığı Besin zinciri
                Kara Ekosistemi                               Su Ekosistemi
                                                                                              Dördüncül
                                      Dördüncül                                                Tüketici
                                       Tüketici
                              Üçüncül
                              Tüketici                                               Üçüncül
                                                                                     Tüketici
                       İkincil
                      Tüketici

                Birincil                                                          İkincil
                Tüketici                                                          Tüketici
           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  Üretici                                Tüketici  Üretici

                                                                                  Birincil





                                              Ayrıştırıcılar

               Buna göre hazırlanan afişler de dikkate alınarak besin zinciriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
              A) Hem su hem de kara ekosisteminde oluşturulan besin ağı üreticilerle başlar.
              B) Her iki ekosistemde de birincil tüketici sayısı azalırsa üretici canlı sayısı artar ancak dördüncül tüketici canlı sayısı azalır.
              C) Güneş'ten gelen enerjinin aktarılması üreticilerden tüketicilere doğru gidildikçe azalır.
              D) 2. grubun hazırladığı besin zincirinde ayrıştırıcı canlıların olmaması su ekosistemindeki döngünün bozulmasına ne-
                 den olur.
              E) Her iki ekosistemde de son tüketiciye doğru gidildikçe birey sayısı artacaktır.
                                                       138
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145