Page 37 - 10-kimya-beceri-temelli-soru
P. 37

KONULAR

                                     • KİMYASAL TEPKİMELER VE DENKLEMLER
                                     • KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR






                   KİMYASAL TEPKİMELER VE                      ● Yangın söndürücü maddeler
                           DENKLEMLER                             ‣ O  ile tepkime vermemeli
                                                                  2
                                                                 ‣ Zehirli olmamalı
              Tepkime ile ilgili işlem yapabilmek için denklemin yazılıp
              denkleştirilmesi gerekir.                          ‣ Yoğunluğu havanınkinden büyük olmalıdır.
              Denkleştirilen,
                            DATA YAYINLARI
                                                           2- Sentez (Birleşme) Tepkimesi
                 ● İlk olarak Metaller                     Birden fazla farklı maddenin bir araya gelerek tek çeşit
                 ● Devamında Ametaller                     ürün oluşturdukları tepkimedir.
                 ● Sonrasında Hidrojen                                   2H + O  → 2H O
                                                                                2
                                                                                      2
                                                                            2
                 ● En son olarak Oksijen eşitlenir.                     CaO + CO  → CaCO 3
                                                                                2
              Denkleştirme işleminde kullanılacak katsayı elementin
              bulunduğu grubun önüne yazılır. Bileşiklere sadece tam   3- Analiz (Ayrışma) Tepkimesi
              sayılar, element moleküllerine ise tam veya kesirli kat sayı   Bir bileşiğin yapısındaki element veya bileşik gruplarını
              yazılabilir.
                                                           tanımak için yapılan tepkimedir. Sentez tepkimesinin tam
              ÖRNEK:   AI C + H O → AI(OH) + CH            tersidir.
                       4 3   2        3   4
              tepkimesinin denkleştirilmiş hali nasıldır?                2H O → 2H + O  2
                                                                                   2
                                                                           2
                     AI C +12 H O → 4 AI(OH) + 3CH                     KCIO  → KCI +   3   O
                                           3
                                                 4
                               2
                       4 3
                          AI = 4       AI = 1x4                             3         2   2
                          C = 3        C = 1x3
                         H = 2x12      H = 24              4- Çözünme - Çökelme Tepkimesi
                         O = 12        O = 12
                                                           İyonik yapıdaki maddelerin bir araya gelerek katı oluştur-
              TEPKİME TÜRLERİ                              duğu tepkimelerdir. Katıya dahil olmayan iyonlar seyirci
                                                           veya gözlemci iyondur.
              1- Yanma Tepkimesi
              Maddelerin O  ile verdikleri tepkime türüdür. N 'nin yan-  AgNO (suda) + KI(suda)    AgI  + KNO (suda)
                                                                                        3
                                                               3
                                                                                 (k)
                                                 2
                        2
                                                                       +
              ması hariç ekzotermik (ısı veren) tepkimelerdir.  Net tepkime: Ag (suda) + I (suda)    AgI(k)
                                                                               –
                                                                                         –
                                                                                 +
              Alevli veya alevsiz ya da hızlı veya yavaş olarak sınıflan-  Seyirci veya gözlemci iyon: K (suda), NO (suda)
                                                                                         3
              dırılır.
              Kağıdın yanması → Alevli - hızlı             5- Asit - Baz Tepkimesi (Nötralleşme)
              Metallerin yanması → Alevsiz - yavaş         Asit: Suda çözününce H  sayısını arttıran maddedir.
                                                                             +
                                                                              –
                 ● Bileşik yakılınca yapısındaki elementlerin oksijenli bile-  Baz: Suda çözününce OH  sayısını arttıran maddedir.
                 şikleri ürün olur.
                                                           Asit ve baz tepkimesinde tuz ve genellikle su oluşur. Tuz
                 ● Karışım halindeki madde yakılınca karışımdaki her bir   bazın (+) kısmı ile asidin (–) kısmı birleşince oluşur.
                 madde için ayrı ayrı tepkime yazılır.
                                                                    HCI   +   NaOH   →   NaCI   +   H O
                                                                                           2
                         C H + 4O  → 3CO + 2H O                   H +  CI –  Na OH –  Tuz
                                                                            +
                          3 4
                                       2
                                 2
                                           2
                 ● C H  ve C H  karışımı yakılıyor.                     HF + NH  → NH F
                  3 4
                        2 4
                                                                                3
                                                                                       4
                    ‣ C H + 4O  → 3CO + 2H O                            SO  + K O → K SO 4
                            2
                                         2
                       4
                    3
                                   2
                                                                          3
                                                                                      2
                                                                               2
                    ‣ C H + 3O  → 2CO + 2H O                           SO  + MgO → MgSO
                    2  4    2      2     2                                2               4
                                                         35
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42