Page 38 - 10-kimya-beceri-temelli-soru
P. 38
KİMYASAL TEPKİMELERDE VERİM VE SAFSIZLIK PROBLEMLERİ
HESAPLAMALAR % Verim = Harcanan miktar x 100
Harcanması gereken miktar
DENKLEMLİ MİKTAR GEÇİŞ PROBLEMLERİ
Denkleştirilmiş tepkime denkleminde yer alan kat sayılar
% Verim = Oluşan miktar x 100
kullanılarak mol, hacim ve kütle arasında geçişin yapıl- Oluşması gereken miktar
masıdır.
% Saflık = Tepkimeye giren miktar x 100
N (g) + 3 H (g) 2NH (g) (H = 1, N = 14) Tepkimeye giren gereken miktar
3 DATA YAYINLARI
2
2
3
X mol 3X mol 3X mol
Örnek: %40 saflıktaki 200 g CaCO 3
3 katı 3 katı 3 katı CaCO 3 CaO + CO 2 tepkimesine göre %30
verimle ürün oluşturuyor. Oluşan CO NK'da kaç L hacim
3x mol 9x mol 6x mol 2 40
kaplar? (C = 12, O = 16, Ca = 40) = 200. = 80g
m
CaCO 3 100
Çözüm:
V L 3V L 2V L 40 n = 80 = 0,8mol
6 katı 6 katı 6 katı m CaCO 3 = 200. 100 = 80g CaCO 3 100
CaCO CaO + CO
6V L 18V L 12V L 3 80 2
n CaCO = = 0,8mol
100
3
0,8 mol 0,8 mol oluşur. (%100
28 g + 6 g = 34 g harcanırsa verimle)
0,4 katı 0,4 katı 0,4 katı %100 verimle 0,8 mol CO oluşursa
2
%30 verimle x mol CO oluşur.
2
11,2 g 24 g 13,6 g
x= 30.0,8 = 0,24 mol
100
ARTAN MADDE PROBLEMLERİ V = n .22,4 → V = 0,24x22,4 5,376 L=
CO 2 CO 2 CO 2
Denkleştirilmiş tepkime denklemine göre oran olarak
fazla olan maddeden artışın olduğu tepkimelerdir. Örnek: 2 mol N gazının 8 mol H gazı ile tepkimesin-
2
2
den %75 verimle oluşacak NH gazı NK'da kaç L hacim
Eşit mol, eşit hacim, eşit kütle ifadelerinde giren madde- kaplar? 3
lerin tamamı miktarı fazla olana göre değerlendirilir. Çözüm:
Örnek: N (g) + 3H (g) 2NH (g)
2 2 3 N 2 + 3H 2 2NH 3
Tepkimesi için eşit mollerde N ve H alınınca en fazla 13,6 g Başlangıç : 2 mol 8 mol -
2
3
NH oluşuyorsa hangi maddeden kaç mol artmıştır? Değişim : -2 mol -6 mol +4 mol
(H = 1, N = 14) Sonuç : - 2 mol 4 mol
m 13,6 %100
n = = = 0,8mol
NH 3
M A 17 verimle
oluşan
N 2 + 3H 2 2NH 3
Başlangıç : 3n mol 3n mol - %100 verimle 4 mol NH oluşursa
3
Değişim : -n mol -3n mol +2n mol
%75 verimle X
Sonuç : 2n mol - 2n mol
Oluşan 2n mol NH , 0,8 moldür. X = 75.4 = 3 mol NH oluşur.
3
2n = 0,8 n = 0,4 100 3
Artan N ; 2n = 2.0,4 = 0,8 moldür. V NH 3 = 3.22,4 = 67,2 L olur
2
36