Page 69 - 10-kimya-beceri-temelli-soru
P. 69
2.
ÜNİTE KARIŞIMLAR
KONULAR
• HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR
• AYIRMA VE SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ
DATA YAYINLARI
HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR Aerosol: Katı veya sıvı bir maddenin gaz içerisine
dağılması sonrasında oluşan heterojen karışım türü-
En az iki farklı maddenin kimyasal özelliklerini dür.
kaybetmeden bir araya gelerek oluşturdukları yeni Katı-gaz: Baca gazları, tozlu hava, köpük vb.
maddeye KARIŞIM adı verilir Sıvı-gaz: Sis, spreyler vb.
KARIŞIMLAR
Kolloid: Homojen gibi görünen heterojen karışım türü-
● Saf madde değildir. -6
dür. Bu karışımda katı maddenin tanecik boyutu 10
● Heterojen veya homojen yapıda olabilir. m ile 10 m arasındadır. Bir madde içerisinde başka bir
-9
● Sembollerle veya formüllerle gösterilmez. madde tanecikleri asılı haldedir.
● Karışımı oluşturan maddeler arasında belirli bir Ör: Süt, kan, boya, cam vb.
oran yoktur.
Heterojen karışımlarda dağılan maddeye dağılan faz,
● Erime, kaynama, donma sıcaklıkları ve özkütleleri çözücü maddeye ise dağıtıcı faz adı da verilmektedir.
belirgin değildir.
● Hal değiştirirken sıcaklıkları genelde sabit değildir. HOMOJEN KARIŞIM (ÇÖZELTİ)
● Oluştukları maddelerin kimyasal özelliklerine Dışarıdan bakıldığında tek madde gibi görünen ve her
sahiptirler. yerinde özelliği aynı olan karışım türüdür. Çözelti
● Karışımı oluşturan maddeler fiziksel özelliklerini olarak adlandırılan maddelerin oluşabilmesi için
kaybederler.
karışımı meydana getirecek maddelerin yapılarının
● Fiziksel yöntemlerle oluştukları için fiziksel yön- birbirine benzemesi gerekir.
temler kullanılarak ayrıştırılır.
Ör: Hava, tuzlu veya şekerli su, meyve suları, Çözeltilerde miktarı fazla olan maddeye genel olarak
salata, çerezler vb. çözücü, miktarı az olan maddeye ise çözünen adı
HETEROJEN KARIŞIM verilir. Çözücü ile çözünene maddenin kütleleri top-
Her yerinde özelliği aynı olmayan, genelde çoklu lamı çözelti kütlesini verir.
fiziksel görünüme sahip olan karışımlardır. m çözelti = m çözücü + m çözünen
Adi (Basit) karışım: Katı-katı heterojen karışım türü- Çözünen maddenin taneciklerinin çözücü madde
dür. tarafından kuşatılması olayı çözünme olarak
Ör: Kum-çakıl, salata, çerez vb. adlandırılır. Bu olay gerçekleşirken çözücü su ise
Süspansiyon: Katı-sıvı heterojen karışım türüdür. Katı olaya hidratasyon, su dışında başka bir sıvı ise olaya
madde sıvı içerisinde çözünmediği zaman meydana solvatasyon adı verilir. İyonik maddenin su gibi polar
gelir. Bu karışımda katı maddenin tanecik boyutu 10 -6 çözücüde çözünmesi sırasında iyon-dipol etkileşimi,
m’den büyüktür. polar özellikteki maddenin polar çözücüde çözünmesi
Ör: Kum-su, kükürt tozu-su, Türk kahvesi vb.
sırasında dipol-dipol , apolar özellikteki maddenin
Emülsiyon: Birbiri içinde çözünmeyen iki farklı sıvıdan apolar çözücüde çözünmesi sırasında london etkile-
meydana gelen karışımdır. şimi meydana gelir. Bu olaya benzer benzeri çözer
Ör: Yağ-su, petrol-su, eter-su vb.
ilkesi adı verilmiştir.
67