Page 151 - 10. Sınıf Coğrafya Özetli Lezzetli Soru Bankası

[AFETLERİN NEDENLERİ] 151

11 ve 12. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplayınız.

Doğa olaylarının neden olduğu yıkımlar afet olarak isimlendirilir. Doğa olaylarının
afete dönüşmesinde jeolojik yapı iklim özellikleri ile birlikte insan da etkili
olmaktadır. Afetler oluşumlarına göre gruplara ayrılır. Deprem, volkanizma,
tsunami jeolojik kökenli afetlerin başlıcalarıdır. Aşırı yağış, kuraklık, fırtına, hortum,
kasırga, aşırı sıcaklık veya aşırı soğuklar klimatolojik afetlerin başlıcalarıdır.
Afetler, yaşandığı bölgelere göre farklılık gösterir. Depremler daha çok levha
EDİTÖR YAYINEVİ
sınırlarında bulunan ülkelerde, kasırga ve hortumlara ise daha çok tropikal kuşak
ve çevresinde bulunan ülkelerde rastlanılır. Deprem, volkanizma, tsunami, sel, su
taşkınları, çığ, fırtına ve hortumlar hızlı gelişir; kuraklık, aşırı sıcaklar ve soğuklar
ise yavaş gelişir. Doğal afetlerin neden olduğu can ve mal kaybı ülkelere göre
farklılık gösterir. Aynı afet gelişmiş ülkelerde daha az can ve mal kaybına neden
olur. Bunun nedeni yapılarda kullanılan malzemeler ve alınan önlemlerdir.

11 Yukarıda verilen metinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur?

A) Doğa olaylarının afete dönüşmesinde etkili olan faktörler nelerdir?
B) Afetler yaşandığı yere göre farklılık gösterir mi?
C) Yavaş gelişen doğal afetler hangileridir?
D) Doğal afetlerin sonuçları ülkelere göre farklılık gösterir mi?
E) Her afet için aynı önlemler alınabilir mi?

12 Jeolojik Kökenli Afet Klimatolojik Kökenli Afet

a. Deprem 1. Tsunami
b. Volkanizma 2. Kuraklık
c. Kasırga 3. Aşırı yağış

Tablonun doğru olması için hangi harf ile numaranın yer değiştirmesi gerekir?

A) c ile 2 B) b ile 1 C) c ile 1 D) b ile 3 E) a ile 1

y Tektonik depremler etki alanı en geniş ve yıkıcı etkisi en fazla y Depremin odak noktasına hiposantr denir. Odak noktasına
olanlardır. en yakın yeryüzündeki yere dış merkez denir. Dış merkez
y Deprem dalgaları P, S, R ve L olmak üzere dörde ayrılır. depremin en çok hasar yarattığı yerdir.
y Göçme depremlere karstik alanlarda, volkanik depremlere
y Deprem odak derinliğine göre sığ, orta derinlikte ve derin
ise aktif volkanların çevresinde rastlanır.
depremler olarak ayrılır.
y Büyük Okyanus kıyıları ile Alp - Himalaya dağ kuşağında yer
y Depremin büyüklüğü sismograf denilen aletle ölçülür. alan bölgeler, yıkıcı depremlerin en çok görüldüğü alanlardır.