Page 143 - 10. Sınıf Kimya Özetli Lezzetli Soru Bankası

[YAYGIN GÜNLÜK HAYAT KİMYASALLARI] 143

18 I. Yüzey aktif madde: Kiri yıkama suyu 19 • (...) Paraben içeren şampuanlar bebek-
içinde askıda tutarak tekrar çökelmesini lerde kullanılmamalıdır.
önler. • (...) Şampuan; tatlandırıcı, nemlendiri-
II. Sertlik giderici: Suya sertlik veren kalsi- ci, köpük yapıcı, aşındırıcı ve klorür
yum ve magnezyum tuzlarını bağlaya- içerir.
rak temizlik üzerindeki olumlu etkilerini • (...) Sabunun temizleme özelliği deterja-
ortadan kaldırır. na göre fazladır.
III. Ağartıcı: Çamaşırdaki lekeleri çıkarmak • (...) Sabun ve deterjan suda çözündü-
ve çamaşırı beyazlatmak amacıyla kul- ğünde oluşan negatif yüklü iyon te-
EDİTÖR YAYINEVİ
lanılan kimyasallardır.
mizleme işlemine katılmaz.
Yukarıda detarjanların bazı temel bileşenle- Yukarıda verilen ifadeler doğru (D) / yan-
ri ve işlevleri verilmiştir. lış (Y) olarak değerlendirildiğinde aşağı-
Buna göre yukarıdaki bileşenlerden dakilerden hangisi doğru olur?
hangilerinin işlevi doğru verilmiştir?
A) Y, Y, Y, Y B) Y, D, Y, Y
A) I, II ve III B) I ve III C) I ve II C) D, Y, Y, Y D) D, D, Y, Y
D) Yalnız III E) Yalnız II E) D, D, D, Y

20 Sabun, bitkisel ve hayvansal yağların NaOH veya KOH gibi kuvvetli bazlarla tepkimesi sonucu
oluşan yağ asidinin tuzudur. Tepkimede NaOH kullanılırsa katı sabun elde edilir.

CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2

-
+
CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 COO Na
a b
Yukarıda genel gösterimi verilen katı sabun ile ilgili;

I. Kovalent bağlıdır ve kuyruk olarak adlandırılır.
II. Hidrofil özellik gösterir ve su ile etkileşir.
III. Kapalı formülü C H COONa şeklindedir.
17 35
yukarıdaki bilgilerden hangileri sabunun a kısmı ile ilgilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

› Gliserin içeren sabunların nemlendirici özelliği olduğun- y Ana bileşenleri aynı olduğundan bütün sabunların temizleme
dan egzama gibi cilt hastalıklarına iyi gelmektedir. etkileri birbirine benzer.
y Sabunların bazı zararları; › Katı sabun üzerinde el ve yüzdeki bakteriler sabunda kalıp
› Cildin kurumasına yol açar. yayılabilir.
› Cildi tahriş eder. b. Deterjan
› Durulanmayan ellerdeki sabun kalıntıları yiyeceklerle bir- y Kir çözücü anlamına gelen deterjan; petrol ve kömürden elde
likte yutulursa çeşitli hastalıklara neden olabilir. edilen, temizleme özelliği olan ve toz, sıvı veya krem şek-
y Sabunlar yağ asitlerinin alkali tuzlarıdır. linde bulunabilen kimyasallardır. Deterjanın genel gösterimi
aşağıda verilmiştir.