Page 57 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları

¦ §
56 KALITIMIN GENEL İLKELERİ
56
Olasılık İlkeleri

y Olasılık her zaman gerçekleşmeyen ancak gerçekleşmesi beklenen olaylardır. Bu tür olaylara
şansa bağlı olaylar da denir.
y Genetikte en çok yararlanılan olasılık hesaplama iki şekilde olur:
y 1. Şansa bağlı olaylar, birbirinden bağımsız olarak meydana gelir. Yani bağımsız bir olayın bir
kere denenmesinden ortaya çıkar.
y Yeni doğan bir çocuğun erkek ya da kız olma olasılığı yüzde ellidir. Bir kadının ilk çocuğu kız ise
ikinci çocuğunun da kız olma olasılığı %50’dir. Yani daha önce doğmuş kız çocuğu, ikinci çocuğun
ledir: EDİTÖR YAYINEVİ
kız ya da erkek olma şansını etkilemez.
y 2. İki ya da daha fazla bağımsız olayın birlikte olma olasılığı, olayların ayrı ayrı olma olasılıkla-
rının çarpımına eşittir.
1
y Örneğin; havaya atılan paranın yazı gelme ihtimali ’dir.
2
1 1 1
y İki tane havaya atılan paranın yazı gelme ihtimali . = ’tür.
2 2 4

MENDEL İLKELERİ

* Mendel bezelyeler ile yaptığı çaprazlamalarla kalıtımın ilkelerini ortaya koymuştur.

* Mendelin, kalıtım ile ilgili çalışmalarında bezelyeyi kullanma sebepleri;
» Bezelyelerin kendi kendini dölleyebilmesi
» Bezelyelerin kolay yetişmesi
» Kısa zamanda çok döl vermesi
» Bezelyelerin farklı döl çeşitlerinin olması

» Karakterlerin kolay izlenmesi.
» Mendel’in bezelyelerle yaptığı genetik çalışmalarda izlediği ve kullandığı bazı karakterler şöy-

Karakter Tohum Tohum Meyve Gövde Çiçek

Özellik rengi şekli rengi uzunluğu rengi
Baskın özellik Sarı Düz Yeşil Uzun Mor
Çekinik özellik Yeşil Buruşuk Sarı Kısa Beyaz

ALELLERİN GAMETLERE TAŞINMASI

* Eşeyli üreyen canlılarda, diploit kromozomlu üreme ana hücrelerinin mayoz bölünmeyle meydana
getirdiği haploit (n) kromozomlu hücrelere gamet denir. Gametlerde homolog kromozom ve alel
genlerden birer tane bulunur.