Page 29 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları

¦ § 29 29
GİRİŞ

TIRNAK İŞARETİ (“ ”) » Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü
de çekinerek yazıyorum.) geziyoruz.
* Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi
aktarılan sözler tırnak içine alınır. * Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konu-
» Türk Dil Kurumu binasının yan cephesinde şanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve
Atatürk’ün “Türk dili, Türk milletinin kalbidir, göstermek için kullanılır.
zihnidir.” sözü yazılıdır. / Atatürk’ün Gençliğe » İhtiyar - (Yavaş yavaş Kaymakam’a yak-
Hitabe'sinde geçen “Muhtaç olduğun kudret laşır.) Ne oluyor beyefendi?
damarlarındaki asil kanda mevcuttur.” ifadesi Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce
EDİTÖR YAYINEVİ
hepimizi gururlandırmıştı. * yazılır.
* Cümle içerisinde eserlerin ve yazıların adları » Yunus Emre’nin (1240?-1320)...
ile bölüm başlıkları tırnak içine alınır. Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı
» Öğrenciler “Çanakkale Şehitlerine” adlı şiiri * kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay
incelediler. / “Noktalama İşaretleri” bölü- ayraç içine alınır.
münde bazı istisnalar var.
» Adam, çok akıllı (!) olduğunu öne sürüyor.
* Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işa- / Oğlunun süper (!) bir karne getireceğini
ret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.) iddia ediyor.
tırnak içinde kalır.

» “İstanbul’a eş güzellikte dünyada bir şehir
daha yoktur.” diyorlar.
KESME İŞARETİ ( ’ )
* Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tır-
nak içine alınır. * Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme
» Yaşadığımız yüzyıl “teknolojinin hüküm sür- ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
düğü bir asır” olacağa benziyor. » Kurtuluş Savaşı’nı, Osmanlı Devleti’ndeki,
Çanakkale Boğazı’nın, Eski Çağ’ın vb.
* Tırnak içine alınan sözlerden sonra gelen
ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılmaz. * Sonunda 3. tekil kişi iyelik eki olan özel ada,

» Mevlana’nın “Mesnevi”sini okudunuz mu? / bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde
Yaşar Kemal’in “İnce Memed”i Türk edebiyatı- kesme işareti konmaz.
nın klasiklerindendir. » Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın
bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman vb.

* Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki
YAY AYRAÇ ( ) ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesme
işaretiyle ayrılmaz.
* Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin
dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay » Türklük, Konyalı, Yakup Kadriler, Türkçenin
ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anla- vb.
tımların sonuna uygun noktalama işareti * Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan
konur. sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur.