Page 106 - 10-sinif-telafi
P. 106
EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI 105
GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI VE İNSAN • Üretimde veya tüketimde kullanılan yağmur Çevre Kirliliğinin Önlenmesinde Biyoloji-
Güncel Çevre Sorunlarının Sebepleri ve Olası suyu oranına yeşil su ayak izi denir. nin Diğer Disiplinlerle İlişkisi
Sonuçları • Üretimde veya Çevre kirliliğinin sorunları küreseldir. Çevre
• Ekosistemin doğal yapısı ve işleyişinin bazı kim- tüketimde kul- kirliliğine yönelik çalışmalarda sadece biyo-
yasal maddeler ve kirleticilerin yoğunluğunun lanılan yüzey loji bilimi yeterli değildir. Dolayısıyla birçok
artmasıyla bozulmasına çevre kirliliği denir. ya da yer altı bilimle iş birliği halindedir. Böylece biyo-
Güncel çevre sorunları; hava kirliliği, su kirliliği, tatlı su kay- loji, çevre mühendisliği, kimya, fizik, ziraat,
toprak kirliliği, radyoaktif kirlilik, ses kirliliği, asit naklarının top- mimari, ekoloji bilimiyle ortak çalışmalar
yağmurları, iklim değişikliği, erozyon, doğal haya- lam hacmine mavi su ayak izi denir. yürütür.
tın tahribi, orman yangınları ve biyolojik çeşitliliğin • Kirlilik yükünün azaltılması için tüketilen tatlı DOĞAL KAYNAKLAR VE BİYOLOJİK
azalması arasında yer alır. su miktarına gri su ayak izi denir. ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI
Çevre Sorunlarının Ortaya Çıkmasında İnsanın İnsanların kullanımına sunulan yer altı ve
Rolü Karbon Ayak izi: yer üstü yenilenebilir ve yenilenemez kay-
• Bir yıllık zaman diliminde kurum veya bireyin
Ekolojik Ayak İzi: EDİTÖR YAYINEVİ naklara doğal kaynaklar denir. Çok uzun
yıllarda oluşan petrol, kömür, uranyum gibi
• Bir kişi veya toplum için gerekli olan ihtiyaçlarda ulaşım, ısınma, elektrik tüketimi, solunum gibi
kullanılan kaynaklara, yeni kaynakların üretilmesi yaşamsal faaliyetler sonucunda atmosfere sa- maddeler yenilenemez kaynaklardır. Su,
ve oluşan atığın giderilmesi için gereken coğrafik lınan CO miktarına karbon ayak izi denir. rüzgâr gibi yenilenebilir doğal kaynakların
alana ekolojik ayak izi denir. 2 kullanımı sınırsız ve sürekli olmadığından
kirletilmemelidir.
Biyolojik kapasite: Bir bölgenin yenilenebilir doğal
kaynakları üretme gücüdür. Biyolojik kapasite eko- Yerel ve Küresel Bağlamda Çevre Kirliliğinin Doğal Kaynakların Sürdürebilirliğinin
Önemi
lojik ayak izinden büyükse o bölgenin kendini yeni- Önlenmesi
leme kapasitesi de yüksektir. • Ulusal ve uluslarası kuruluş veya dernekler Doğal kaynakların, ekosistemlerin denge-
• Kişi ya da topluluğun tükettiği ürünlerin üretimi çevresel kirliliğin azaltılması, enerji kaynakları sine uygun kullanılarak hem bizim hem de
için kullanılan yenilenebilir doğal kaynaklara tü- bilinçli kullanılması için çalışmalar yapmakta- gelecek nesillerin bu kaynaklardan faydala-
ketimin ekolojik ayak izi denir. dır. narak sürekliliğinin sağlanmasına sürdüre-
• Coğrafi bir bölgede yararlanılan biyolojik kapa- • Doğal parkların arttırılması nesli tükenme teh- bilirlik denir.
site kullanımına üretimin ekolojik ayak izi denir. likesi olan canlıların koruma altına alınması, sa- • Kaynakların bilinçsiz ve aşırı kullanımı
Su Ayak izi: nayi ve evsel atıkların kontrol altına alınması, ekosistemleri olumsuz etkileyeceğinden
doğal süreçlerle kaynaklar eski haline
• Bireyin veya bir toplumun kullandığı ürünler ve av faaliyetlerinin sınırlandırılması, anız yakma, dönüşemez. Çeşitli faaliyetlerle doğal
hizmetlerin elde edilmesi için kullanılan temiz su plansız kentleşme durumlarına yönelik çeşitli kaynakların sınırsız ve sürekli kullanımı
kaynaklarına su ayak izi denir. projeler üretilmektedir. kısa vadede yarar sağlarken ileriki dö-