Page 163 - 10-sinif-telafi
P. 163

162  test 10                                       Beceri Temelli Yeni Nesil Sorular  DOĞAL AFETLER VE DAĞILIŞI - TÜRKİYE’DE DOĞAL
                                                                                                       AFETLER — AFETLERDEN KORUNMA
        6.  Türkiye’de yaşanan doğal afetlerin görülme sıklığı ile afetzede sayısına göre afet türlerinin oran-  7.  Doğa olaylarının neden olduğu yıkımlar afet
           ları aşağıdaki grafiklerde verilmiştir.                                            olarak  isimlendirilir.  Doğa  olaylarının  afete
                                                                                              dönüşmesinde yer şekilleri, jeolojik yapı ve
                                                                                              iklim özellikleri ile birlikte insan da etkili ol-
                                                                                              maktadır. Afetler oluşumlarına göre gruplara
                                                                                              ayrılır. Deprem, volkanizma ve tsunami jeolo-
                                                                                              jik kökenli afetlerin başlıcalarıdır. Aşırı yağış,
                                                                                              kuraklık, fırtına, hortum, kasırga, aşırı sıcak-
                                                                                              lık  veya  aşırı  soğuklar  klimatolojik  afetlerin
                                                            %65
                                                            %65
                                                                                              başlıcalarıdır.  Afetler,  yaşandığı  bölgelere
               %45
               %45                                                                            göre farklılık gösterir. Depremlere daha çok
                                                                                              levha sınırlarında bulunan ülkelerde, kasırga
                   %18
                                                        %21
                   %18                                  %21                                   ve  hortumlara  ise  daha  çok  tropikal  kuşak
                             %14  %10                                 %8                      ve  çevresinde  bulunan  ülkelerde  rastlanılır.
                             %14
                                 %10
                                                                      %8
                                                                           %7
                                       %7
                                           %4
                                                                               %4
                         %2
                         %2            %7  %4                    %2        %7  %4   %3        Deprem,  volkanizma,  tsunami,  sel,  su  taş-
                                                                 %2
                                                                                    %3
                                                                                              kınları, çığ, fırtına ve hortumlar hızlı gelişir;
                                                                                           Editör Yayınevi  gelişir. Doğal afetlerin neden olduğu can ve
                                                                 Çoklu af
                                                                                              kuraklık, aşırı sıcaklar ve soğuklar ise yavaş
                                                                              Diğer afetlerr afetler
                                                                              Diğe
                         Depremem
                                  Çığ
                 Heyelan  Depr    Çığ    Sel v EDİTÖR YAYINEVİ
                 Heyelan
                                         Sel ve Taşkıne Taşkın
                                                     Kaya düşmesiaya düşmesi
                                                                 Çoklu afetleretler
                                                     K
              Türkiyeʼde Doğal Afetlerin Görülme Oranıürkiyeʼde Doğal Afetlerin Görülme Oranı  T  mal kaybı ülkelere göre farklılık gösterir. Aynı
              T
                                                Türkiyeʼde Afetzede Sayısına Göre Afet Türlerinin Oranıürkiyeʼde Afetzede Sayısına Göre Afet Türlerinin Oranı
                                                                                              afet gelişmiş ülkelerde daha az can ve mal
                                                                                              kaybına neden olur. Bunun nedeni yapılarda
                                                                                              kullanılan malzemeler ve alınan önlemlerdir.
           Buna göre;
           I.  Türkiye’de oransal bakımdan en çok görülen afet türü heyelan iken, insanları en fazla etkileyen   Yukarıda verilen metinde aşağıdaki soru-
              afet türü ise depremdir.                                                        ların hangisinin cevabı yoktur?
           II.  Grafikteki afetlerin görülme oranı ile afetlerden etkilenen afetzede oranları arasında paralellik   A)  Doğa olaylarının afete dönüşmesinde et-
              vardır.                                                                            kili olan faktörler nelerdir?
           III.  Heyelanın görülme oranı, sel, taşkın ve depremin görülme oranından fazladır.  B)  Afetler yaşandığı yere göre farklılık gös-
                                                                                                 terir mi?
           IV.  Çığın görülme oranı ile bu afetlerden etkilenen afetzede oranı aynıdır.
                                                                                              C)  Yavaş gelişen doğal afetler hangileridir?
           yukarıdaki yargılardan hangilerine ulaşılamaz?                                     D)  Doğal  afetlerin  sonuçları  ülkelere  göre
                                                                                                 farklılık gösterir mi?
           A) I ve II      B) Yalnız IV      C) II ve III    D) I, II, III ve IV   E) Yalnız II
                                                                                              E)  Her afet için aynı önlemler alınabilir mi?
   158   159   160   161   162   163   164