Page 78 - 10-sinif-telafi
P. 78

ASITLER, BAZLAR VE TUZLAR  77

           ASİTLER VE BAZLAR                           •  Güçlü bazlar amfoter metallerle tepkimeye gi-  Nötralleşme tepkimelerinde tuz oluşurken,
                                 +
                                      +
           Asit: Suda çözündüğünde H  (H O ) sayısını arttıran   rerek tuz ve H  gazı oluştururlar.  bazın katyonu ile asidin anyonu bir araya
                                            EDİTÖR YAYINEVİ
                                                                     2
                                    3
           maddelerdir.                                •  NaOH, KOH, Mg(OH) , Ca(OH) , Ba(OH) , NH    gelir. Geriye kalan kısım ise H O’yu oluştu-
                                                                                                                          2
                                                                                          2
                                                                                              3
                                                                          2
                                                                                  2
           •  Tatları ekşimsidir. (Limondaki gibi)        ve  metallerin  oksijenli  bileşikleri  (Na O,  K O,   rur.
                                                                                        2
                                                                                            2
           •  Mavi turnusolü kırmızıya çevirirler.        MgO, CaO, BaO, vb.) bazlara örnek olarak ve-  ASİT VE BAZLARIN METALLERLE TEPKİMESİ
           •  pH değerleri 0 – 7 arasındadır.             rilebilir.                             Asit + Aktif Metal    Tuz + Hidrojen gazı
                                                                              +
                                                                                        -
           •  Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.  •  NaOH(k) + H O(s)    Na (suda) + OH (suda)  •  2HCl(suda) + Mg(k)     MgCl (k) + H (g)
                                                                   2
                                                                                        -
           •  Bazlarla  tepkimeye  girerek  tuz  ve  genellikle  su   •  NH (g) + H O(s)    NH +  (suda) + OH  (suda)  •  HNO (suda) + Al(k)   2  2
                                                                                                                           3 3
                                                                                                                                  2
             oluştururlar. Aşındırıcı özelliğe sahiptirler.  3    2          4  2+       -              3              Al(NO ) (k) + H (g)
                                                                     2
                                                               2
           •  Metallerle  tepkimeye  girdiklerinde  tuz  ve  gaz   •  Ca(OH) (k) + H O(s)    Ca (suda) + OH (suda)  Kuvvetli Oksijen Asidi + Yarı soy Metal
             oluştururlar.                             İNDİKATÖR                                 Tuz+Gaz+H O
                                                                                                           2
                         2-
           •  Yapılarında  CO   köküne  sahip  katı  maddelere   Maddelerin asit ya da baz olduğunu anlamakta   •  8HNO (suda) + 3Cu(k)    3Cu(NO ) (k) +
                         3
             etki ettiklerinde CO  gazı oluştururlar.  kullanılan kimyasal maddelere indikatör ya da belir-  3                 3 2
                             2
                                                                                                    2NO(g) + 4H O(s)
                                                                                                              2
           HCI,  HF,  HBr,  HI,  HNO ,  H SO ,  H PO ,  HClO ,   teç adı verilmektedir. En çok bilinen indikatörler ara-  •  2H SO (suda) + 2Ag(k)    Ag SO (k) +
                                            4
                              3
                                                   4
                                     4
                                  2
                                         3
           HCOOH, CH COOH ve ametallerin oksijence zen-  sında turnusol kâğıdı, pH kağıtları vb.’dir.  2  4                  2  4
                     3
                                                                                                             2
                                                                                                       2
           gin bileşikleri (CO , SO , SO , NO , N O , P O vb)   İndikatörlerden çay, mor lahana suyu, kuşburnu,   SO (g) + 2H O(g)
                                         2
                                      2
                                                5
                                              2
                                           3
                             2
                         2
                                  3
           asitlere örnek olarak verilebilir.          ortanca çiçeği doğal; turnusol kağıdı, metil oranj,   Asit + Soy Metal    Tepkime olmaz.
                                            -
                                  +
           •  HCl(g) + H O(s)    H O (suda) + Cl  (suda)   bromtimol, fenolftalein ve metil kırmızısı yapay   •  Soy metaller Au ve Pt’dir.
                                3
                      2
           •  SO + H O(s)    H SO 4                    indikatörlere örnek verilebilir.          •  Au(k) + HCl(suda)    Tepkime olmaz
                3
                              2
                    2
                                         2-
                                    +
           •  H SO + 2H O(s)    2H O + SO (suda)       ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ         •  Au(k) + HNO (suda)    Tepkime olmaz
               2
                                  3
                       2
                  4
                                         4
                                                                                                              3
           •  CO  + H O(s)    H CO (suda)              Asit ve bazların birbirleriyle tepkimeleri sonu-  •  Pt(k) + H SO (suda)    Tepkime olmaz
                2
                                  3
                              2
                    2
                                        2-
                              +
           •  H CO (suda)    2H (suda) + CO (suda)     cunda tuz ve genelde su oluşur. Asit ve baz tep-    2  4
                  3
                                        3
               2
                                                       kimelerinden suyun oluştuğu tepkimelere nötral-
                                  -
           Baz: Suda çözündüğünde OH  sayısını arttıran mad-  leşme tepkimesi de denir.          Au veya Pt, kral suyu (HCl ve HNO  karışımı)
                                                                                                                            3
           delerdir.                                                                             adı verilen asit karışımıyla  tepkime verirler.
           •  Tatları acımsıdır.                                 Nötralleşme Tepkimesi           Asit veya Kuvvetli Baz + Amfoter Metal
           •  Ele kayganlık hissi verirler.                ASİT   +  BAZ        TUZ +   SU
                                                                                                       2
           •  Kırmızı turnusolü maviye çevirirler.         HCI    +  NaOH       NaCI +  H O      Tuz + H  gazı
                                                                                         2
           •  pH değerleri 7 – 14 arasındadır.                                                   •  Amfoter metaller Zn, Al, Be, Sn, Cr ve Pb’dir.
           •  Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.  H +   CI -  Na +  OH -  Na +  CI -  H O  •  Zn(k) + HNO (suda)    Zn(NO ) + H (g)
           •  Asitlerle  tepkimeye  girerek  tuz  ve  genelde  su                        2                    3              3 2   2
                                                                       3
             oluştururlar. Tahriş edici özellikleri vardır.  NH (g) + HNO (suda)    NH NO (suda)  •  Zn(k) + 2NaOH(suda)    Na ZnO + H (g)
                                                               3
                                                                                    4
                                                                                       3
                                                                                                                                  2
                                                                                                                          2
                                                                                                                              2
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83