Page 495 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 495
IST
ISTANBUL'UN FETHI VE SONUÇLARI - 3ANBUL'UN FETHI VE SONUÇLARI - 3 5. ÜNITE 495
FETIHLE GELEN TEŞKILATLANMA FATIH DÖNEMI’NDE BALKANLAR’DA
• II. Mehmet fetih sonrasında devletin merkezini Edir- YAPILAN FETIHLER
ne’den Istanbul’a taşıdı. • Sırbistan (1459), Mora (1460), Eflak (1462), Boğdan
• Teşkilatlanma çalışmalarında Bizans Imparator- (1476) ve Arnavutluk (1479) fethedildi.
luğu’nun devlet yapısı ve merkeziyetçi anlayışı örnek
alındı. FATIH DÖNEMI’NDE DENIZLERDEKI
• Bu nedenle Rum soylulara ve Hristiyan vassaların ço-
cuklarına da yönetimde görev verildi. FETIHLER
• II. Mehmet, Bizans’ta olduğu gibi Hahambaşı (Os- • Cenevizlilerden Imroz, Taşoz, Limni ve Bozcaada
manlı topraklarındaki Yahudilerin dini lideri), Ortodoks alındı (1456).
• EDİTÖR YAYINLARI
ve Ermeni patriklerini Istanbul’a getirdi. • Venediklilerden Midilli alındı. Rodos kuşatıldıysa da
• Şehri siyasi ve dini bir merkez haline getirdi. Ayrıca alınamadı.
Ortodokslar için örfi alanda Bizans hukukunun uygu- • 16 yıl süren Osmanlı-Venedik Savaşı sonunda taraflar
lanmasına izin verdi. üstünlük sağlayamayınca 1479’da Osmanlı-Venedik
Antlaşması’yla Fatih, olası bir Haçlı ittifakını engelle-
FETIH VE MERKEZI OTORITE mek amacıyla Venediklilere ticari ayrıcalıklar verdi.
• Istanbul’un fethi Fatih Sultan Mehmet’in iktidar gücü- • Bu ayrıcalıklar;
nü iyice arttırdı. › Istanbul’da balyos adı verilen bir Venedik elçisi bu-
• Fatih bu durumdan yararlanarak merkeziyetçi bir yapı lunacak
oluşturmaya çalıştı. › Venedik gemileri Osmanlı sularında serbestçe do-
• Ilk adım olarak egemen bir güç haline gelmiş Türk kö- laşacak
kenli aileleri ve tahta göz diken Osmanlı hanedanlarını › Venedikliler Osmanlılara yıllık vergi verecek
ortadan kaldırmak için harekete geçti.
• Öncelikle Veziriazam Çandarlı Halil Paşa’yı görevden • 1475’te Kırım fethedilerek Karadeniz bir Türk gölü ha-
aldı. Yerine doğrudan kendisine bağlı devşirme kö- line getirildi.
kenli Zağnos Paşa’yı getirtti. • Italya seferi sonucunda Otranto şehri alındı.
• Böylece Fatih merkezi hükümetin en önemli mevkile- • Gedik Ahmet Paşa’nın amacı Napoli’ye kadar ilerle-
rini sultanın kölelerine ayırma geleneğini başlatarak mekti. Ancak 1481’de Fatih vefat edince bu amacını
merkezi otoriteyi güçlendirdi. gerçekleştiremedi.
• Fatih yeniçerilerin bağlılıklarını sağlamak için kendi
kölelerini komutan olarak atadı ve daha önceden si- II. BAYEZID VE CEM SULTAN
yasal çatışmalara karışmamış olanlardan da yeni bir- Cem Sultan Olayı
Cem Sultan Olayı
likler oluşturdu.
Tımarlara ve özellikle özel mülklere büyük ölçüde el • Fatih’in ölümüyle tahta çıkan II. Bayezid ve onun hü-
kümdarlığını tanımayan kardeşi Cem Sultan arasında
koyan Fatih bu sayede ekonomik güç sayesinde dev- taht kavgası başladı.
let içinde nüfuz elde etmiş güçlü ailelerin bu nüfuzunu
kırdı. • Cem Sultan Bayezid’e yenilince Mısır’daki Memlükle-
re sığındı.
FATIH DÖNEMI’NDE ANADOLU’DA YAPILAN • Yeniden Anadolu’ya gelen Cem Sultan, tekrar taht mü-
cadelesine girişmesine rağmen yine başarısız oldu.
FETIHLER
• Amasra alındı (1459), Sinop ve Trabzon alındı (1461), • Bu defa da Rodos Adası’na kaçarak, buradaki Saint
Jean şövalyelerine sığındı.
Karamanoğulları ile yapılan mücadele sonucunda
Konya ve Karaman alındı (1466). • Bu durum Cem Olayı’nın uluslararası bir sorun hâline
• Akkoyunlu Devleti ile yapılan Otlukbeli Savaşı’yla gelmesine yol açtı.
(1473) Osmanlı sınırları Doğu Anadolu’ya kadar ge- • Papalık, Venedik ve Fransa, Cem Sultan’ı Osmanlı
nişledi. Devleti’ne karşı kullanmaya çalıştı.