Page 497 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 497

ISLAM DÜNYASI LIDERLIĞINESLAM DÜNYASI LIDERLIĞINE
            I                                                                               5. ÜNITE   497
            I. SELIM DÖNEMI VE SAFEVILERLE ILIŞKILER
            •   II. Bayezid’in oğlu Şehzade Selim, Trabzon’da sancak beyi olarak bulunuyordu.

            •   Yönettiği toprakların Iran ve Gürcistan ile sınır olmasından dolayı yaklaşan Safevi tehlikesinin farkındaydı.
            •   Ancak babasının Safevi politikasına karşı gerekli önlemleri almadığını düşünüyordu.

            •   Bu sırada babasının otoritesinin giderek zayıfladığını ve Amasya sancak beyi Ahmet’in yeni padişah adayı olarak
               öne çıktığını fark edince harekete geçti.
            •   II. Bayezid ve devlet adamlarının büyük çoğunluğu Şehzade Ahmet’in padişahlığını destekliyordu.
            •   Buna karşılık yeniçeriler Şehzade Selim’in padişah olmasını istiyordu.
                 › Osmanlı topraklarını ele geçirmeye çalışmasıYAYINLARI
            •   Kardeşleri Ahmet ve Korkut’u bertaraf eden Şehzade Selim Istanbul’a gelerek yeniçerilerin desteğiyle padişahlığı
               babasından devraldı.

                                                             T
            Çaldıran Savaşı (1514)
            Çaldıran Savaşı (1514)                           Turnadağ Savaşı (1515) urnadağ Savaşı (1515)
            Nedenleri                                        •   Yavuz Sultan Selim Çaldıran Seferi’ne giderken Dul-
                 › Şah Ismail’in Anadolu’da Türkmenlerin isyan etme-  kadiroğulları kuvvetlerinin yanında yer almasını iste-
                 sini  sağlayarak  ekonomik  ve  sosyal  dengeyi  boz-  mişti. Ancak Dulkadiroğulları bu teklifi kabul etmedi.
                 ması ve Anadolu’ya Şiiliği yayması          •   Çaldıran Savaşı dönüşünde Maraş civarında yapılan

                 › Osmanlılara karşı Memlüklüler ve Venediklilerle itti-  Turnadağ  Savaşı  ile  Dulkadiroğulları  Beyliği’ne  son
                 fak kurmaya çalışması                         verildi.

                 › Ipek Yolu ticaretinin güvenliğini tehlikeye düşürmesi  •   Savaş sonrasında Diyarbakır, Mardin ve Bitlis Osman-
       EDİTÖR
                                                               lı hakimiyetine girdi.
                 › Orta  Asya’dan  gelen  Türk  boylarının  Anadolu’ya
                 girmelerini engellemesi                     •   Ayrıca  Adana’da  bulunan  Ramazanoğulları  da  Os-
                                                               manlı’ya bağlılık bildirdi. Böylece Anadolu Türk Birliği
                                                               kesin olarak sağlandı.
                 › Bütün bu gelişmeler üzerine iki ordu Van Gölü ya-  •
                 kınlarındaki Çaldıran Ovası’nda karşı karşıya geldi.   Ancak Osmanlı - Memlük ilişkileri tamamen bozuldu.
                 (23 Ağustos 1514).
            •   Osmanlı ordusu toplar ve tüfekli yeniçeri birlikleri sa-  MISIR SEFERI
               yesinde Safevi ordusuna üstünlük kurdu. Savaş Os- •   Yavuz’un Memlük Devleti üzerine sefer düzenleme-

               manlı ordusunun zaferiyle sonuçlandı.           sinde;
            Sonuçları                                            › Fatih  Dönemi’nde  bozulan  ilişkilerin  Memlüklerin
                                                                 Cem  Sultan’ı  himaye  etmesiyle  II.  Bayezid  Döne-
                 › Doğu Anadolu tamamen Osmanlı topraklarına katıl-
                                                                 mi’nde savaşa dönüşmesi
                 dı. Böylece doğudan gelecek tehlikelere karşı Ana-
                 dolu güvence altına alındı.                     › Dulkadiroğulları Beyliği’ne Osmanlı Devleti tarafın-
                                                                 dan son verilmesinin Memlükleri rahatsız etmesi
                 › Irak, Iran ve Kafkasya gibi bölgelerin fethinde ko-
                 laylık sağlandı. Doğu sınırının güvenliği sağlandı.    › Iki ülkenin de Türk - Islam dünyasının lideri olmak
                 › Anadolu’daki Şii tehlikesi büyük ölçüde önlendi.  istemesi

                 › Bu zaferin ekonomik yönden en önemli sonucu ise     › Kutsal yerlerin ve halifelik makamının Memlüklerin
                 Tebriz,  Halep  ve  Bursa  arasındaki  Ipek  Yolu’nun   denetiminde olması
                 denetiminin Osmanlı’ya geçmesidir.              › Yavuz’un  Mısır’dan  geçen  Baharat  Yolu’nu  alarak

                 › Iran’dan bine yakın sanatçı, bilgin ve şair Istanbul’a   ekonomik üstünlük sağlamak istemesi gibi faktörler
                 getirildi.                                      etkili olmuştur.
   492   493   494   495   496   497   498   499   500   501   502