Page 191 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

YÜKLEMİN YERİNE, YÜKLEMİN TÜRÜNE VE ANLAMLARINA GÖRE CÜMLE TÜRLERİ 5. ÜNİTE - 5. TEST 191

Yüklemin Yerine Göre Cümleler: Yüklemin Türüne Göre Cümleler:
Kurallı Cümle: Yüklemi cümlenin sonunda yer Fiil Cümlesi: Yüklemi çekimli bir fiil olan cümle-
alan cümlelerdir. lerdir.
Örnek: Bugün hava çok soğuktu. Örnek: Hızlı hızlı yürüyordu.
Devrik Cümle: Yüklemi cümlenin sonunda yer al- İsim Cümlesi: Yüklemi ek fiil alan, isim ya da isim
mayan cümlelerdir. soylu bir sözcük olan cümlelerdir.
Örnek: Hava soğuktu bugünlerde. Örnek: Araba oldukça hızlıydı.

Anlamlarına Göre Cümleler:
EDİTÖR YAYINLARI
Olumlu Cümle: Yüklemde bildirilen işin yapıldığını ya da ifade edilen kavramın var olduğunu yansıtan
cümlelerdir. (Her sabah bir saat yürüyüş yapardı. / Bu papatyalar, aldığı en güzel hediyeydi.)
Olumsuz Cümle: Yüklemde bildirilen işin gerçekleşmediğini ya da ifade edilen kavramın var olmadığını
yansıtan cümlelerdir. (Düzenli bir şekilde spor yapmazdı. / Bu sorular hiç de kolay değildi.)
• Bazı cümleler biçimce olumlu olduğu hâlde anlamca olumsuz olabilirken (Yasak başlayınca sokakta ne
araba var ne de insan.) bazı cümleler de biçimce olumsuz olduğu hâlde anlamca olumlu olabilir. (Sana
hak vermiyor değilim.)

1. Aşağıdakilerden hangisi devrik, olumlu bir ey- 4. Aşağıdakilerden hangisi yüklemin türü bakımın-
lem cümlesidir? dan diğerlerinden farklıdır?
A) Bir bakıştı hafızamda kalan. A) Düz ilerleyin, yolun sonunda evi bulursunuz.
B) Telefonla konuşan kadını tanıyor musun? B) Beni bekleyebilecekseniz yarın oradayım.
C) Bir hafta kaldı yarışmaya. C) Hastanedeki tedavisi çok kısa sürdü.
D) Ne yaptıysam kabullenemedim onu. D) Bu kötü günler elbette geçecek.

E) Mutluluk değil midir doğayla baş başa olmak? E) Pencerenin önünde, saatlerdir birini gözetliyor.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi biçimce olumlu, 5. Aşağıdakilerin hangisi kurallı bir cümle değildir?
anlamca olumsuz bir cümledir?
A) Önce kendini bilme özgürlüğüne kavuşmalısın.
A) Günlerce aç susuz dolaşmış sokaklarda.
B) Sizlere bu konu hakkında birkaç sorum olacak.
B) Hiç kimseye derdini anlatamamış.
C) Utandığı, yerden kalkmayan gözlerinden belliydi.
C) Ne yatacak yeri ne de cebinde parası varmış.
D) O karlı kış günlerinde yaşadığımız mutluluğu
D) Onu dün akşam bir parkta otururken gördüm.
özlemiştim.
E) Beni görünce nasıl sevindi, anlatamam.
E) Ne güzel günlerimiz geçti arkadaşlarla bu kam-
püste.
3. Aşağıdakilerden hangisi eksiltili bir cümledir?

A) Saat dörtte, aynı semtte oturan sekiz on arkadaş
güle oynaya yürürdük 6. Aşağıdakilerden hangisi anlamca olumlu, yapı-
ca olumsuz bir cümledir?
B) Her sabah evimizin en yüksek katındaki pence-
reden seyrediyordum bu şehrin güzelliklerini A) Sonunu kestiremediğim işe girmeyi aklımın
ucundan bile geçirmem.
C) Çocuğun küçük oval çehresinde büsbütün iri gö-
rünen yalvarış dolu kestane gözleri B) Uzun zaman oldu ne arıyor ne soruyor.
D) Söyleme yürekliliğini gösteremediğim sevgilidir o C) Neden böyle davrandığını anlamıyor değilim.
E) Bir rüzgâr uçup geliyor kuzeyden, içinde çan D) Bu soğuk havada dışarı çıkabilirsen çık.
sesleri kokusunda hanımeliyle E) Bundan iyi kitap mı olur?