Page 427 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 427
YENİÇERİ OCAĞININ KURULMASI 3. ÜNİTE - 3. TEST 427
Pencik Sistemi • Önceleri Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki toprakla-
• Balkanlardaki genişleme Osmanlı Devleti'nin daha rında uygulandı. Zamanla ihtiyaçlar doğrultusun-
fazla askere ihtiyaç duymasına neden oldu. Bunun da Osmanlı sınırları içerisindeki bütün Hristiyan
için I. Murat Dönemi’nde Kazasker Çandarlı Halil halk bu uygulamaya tabi tutuldu. Bu sisteme göre
Paşa'nın tavsiyesi üzerine savaş esirlerinin beşte sekiz yaş altı yirmi yaş üstü devşirilmezdi.
birinin devlete ayrılması usulüne dayalı “pencik • Devşirme sırasında sancakbeyi, kadı ve papazlar
sistemi” ile Kapıkulu Ocağı kurulmuştur. devşirme memuruna yardım ederdi.
• Kapıkulu askerleri, piyadeler ve süvariler şeklinde • Çocukların en soyluları papazoğulları, iki veya
iki kısma ayrıldı. Kapıkulu piyadeleri; Acemi Oca- daha fazla çocuğu bulunan en sağlıklısı tercih edi-
ğı, Yeniçeriler, Cebeciler ve Topçular gibi bölümler- lir, tek erkek çocuğu olan ailelerin oğlu alınmazdı.
EDİTÖR YAYINLARI
den oluşurken Kapıkulu süvarileri ise silahtarlar, • Devşirmeler acemi ocağında yedi sekiz yıl kadar
sipahiler, sağ ve sol ulufeciler ile sağ ve sol garip- eğitim gördükten sonra yeteneklerine göre yeni-
ler gibi askeri sınıflardan oluştu. çeri, cebeci, topçu, top arabacısı ve Kapıkulu sü-
varisi ocaklarına geçerlerdi. Bu geçişlere bedergâh
• Pencik resmi altında toplanan esirlerden fiziksel veya kapıya çıkma denirdi.
durumlarına göre herhangi bir sakatlığı olmayan
erkek çocuklar pencik oğlanı olarak Kapıkulu Oca- Yeniçeriler
ğına alınırdı. • Kazasker Çandarlı Kara Halil, pencik sistemiyle
toplanan esirlerden yeni bir askeri teşkilat kurdu.
• Yıldırım Bayezid Dönemi'nin sonlarına kadar belir- Bu askeri teşkilatın Yeniçeri Ocağı askerlerine ise
tilen şekilde devam eden bu usül Ankara Savaşı'n- yeni asker demek olan yeniçeri adı verildi.
dan sonra; fetihlerin durması, iç karışıklıkların baş
göstermesi, pencik usulünün uygulanamaz hâle • Kapıkulu ordusunun temeli olup tamamı devşir-
gelmesi ve kapıkulu ocaklarında kadro eksikliğinin melerden oluşturulmuştur. Savaşlarda Osmanlı
baş göstermesi nedeniyle asker ihtiyacı ortaya çık- Devleti'ni üstün kılan Yeniçeri Ocağı Avrupa'nın ilk
daimi ordusu oldu.
tı. Bu ihtiyaç devşirme sistemini doğurdu.
• I. Murat Dönemi’nde kurulan Yeniçeri Ocağı ile Os-
Devşirme Sistemi manlı’da profesyonel askerlik başlamış oldu.
• Fetret Devri’nde savaş esirleri azalınca II. Murat • Padişahın otoritesini güçlendirmek için oluşturulan
Dönemi’nde devşirme sistemine geçilmiştir. bu birlikler aynı zamanda padişahın muhafızları
• Devşirme sistemine göre Balkanlardaki Hristiyan olup evlenmeleri ve başka bir işle meşgul olmaları
köylerde görünümü iyi, akıllı ve yetenekli çocuklar yasaktır.
ailelerinin onayıyla alınır ve Türk örf ve adetlerini • Yeniçerilerin katıldığı ilk büyük savaş I. Kosova
öğrenmeleri için Türk ailelerinin yanına verilirdi. Savaşı'dır. Genelde ok, yay, kılıç, balta, gürz v.b.
Ardından Acemioğlanlar Ocağı’na alınırdı. silahlar kullandılar.
1. I. Murad zamanında Çandarlı Kara Halil’in tavsiye- 2. Yeniçerilerin Osmanlı Devleti’ne en büyük katkısı
si ile kurulan Yeniçeri Ocağına asker temini zaman yönetimde, Türk ailelerinin nüfuzunun kırılıp merkezi
içerisinde değişikliğe uğramıştır. idarenin kurulmasına doğrudan katkı sağlamış ol-
malarıdır. Daha önceki Türk devletlerinde, bu çapta
Bu değişikliğe; merkezi bir askeri teşkilat kurulmadığı için aşiretler
I� Pencik Kanunu gereğince, savaş esirlerinin kısa ve nüfuz sahibi olmuş komutanlar, taht kavgalarına
bir eğitimden sonra yeniçeri yapılması, ve devletin bölünüp yok olmasına neden olmuşlardır.
II� esirlerin Türk çiftçi ailelerinin yanında bir süre Buna göre Yeniçeri Ocağının;
çalıştıktan sonra ocağa alınması, I� merkezi otoritenin güçlenmesi,
III� devşirmelerin Türk hizmetinden sonra bir süre II� padişahın kendi otoritesini sağlaması,
Acemi Ocağında eğitilmelerinin ardından ocağa III� Osmanlı Devleti’nde bir denge unsuru olması
alınması
durumlarından hangilerine katkı sağladığı söyle-
uygulamalarından hangileri örnek gösterilebilir?
nebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III