Page 111 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 111

6. ÜNİTE: SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI                                 ÖZETİN ÖZETİ



                                                          Enderun


           Q   Padişaha hizmet eden görevlilerin, askeri ve idari yöneti- Q Enderundan yetişenler arasında veziriâzamlığa kadar yük-
             cilerin  yetiştirildiği  saray  okulunun  bulunduğu  sarayın  iç   selenler olurdu.
             bölümüdür.                                        Q   Enderun; büyük oda, küçük oda, has oda, hazine odası, kiler
           Q   Devşirme sistemiyle toplanan Hristiyan çocuklar  eğitim-  odası ve seferli odası denilen bölümlerden oluşmaktaydı.
             leri için Enderuna alınırlardı.
                                                               Q   Bu odalardaki eğitimlerini tamamlayanlar Birunda ve taş-
           Q   Enderunda dini, ilmi ve siyasi eğitim yanında saray proto-  rada çeşitli görevlere atanırlardı.
             kolleri öğrenip devlet kademelerinde görev alırlardı.


                                                    Enderundaki Görevliler

                      Kapı Ağası                        Has Odabaşı                        Silahdar Ağa

           Q   Sarayın genel sorumlusu ve sarayda   Q   Enderun teşkilatını oluşturan yedi   Q   Padişahın silahlarından sorumlu
              padişahın mutlak vekilidir.        kademeden en yükseği olan Has      görevlidir.
                                                 Oda’nın amiridir.

                     Çuhadar Ağa                          Rikabdar                         Tülbent Ağası
           Q   Padişahın kaftan ve giysilerinden   Q   Padişahın çizme ve ayakkabılarından   Q   Padişahın sarıklarını ve çamaşırlarını
              sorumlu görevlidir.                sorumlu görevlidir.                muhafaza eden görevlidir.


                                                          Harem


           Q   Girilmesi yasak olan yer anlamına gelir.        Q   Devşirme  sistemi  ile  hareme  alınan  cariyeler,  kalfaların  sıkı
           Q   Haremde, padişahın ailesinin ve saray kadınlarının günlük   disiplini altında Müslüman adap ve terbiyesiyle yetiştirilirdi.
             hayatlarını geçirdiği mekânlar bulunurdu.         Q   Okuma-yazma, dini bilgiler, dikiş nakış, yeteneklerine göre
           Q   Osmanlılar Dönemi’nde evler ve devlet adamlarının konut-  musiki, sofra hizmetleri derslerini öğrenirlerdi.
             ları demek olan saraylar, harem ve selamlık diye ikiye ayrıl- Q Bu yönüyle harem aynı zamanda saray okulu niteliğindeydi.

             mıştı.                                            Q   Haremden sorumlu en yetkili kişiye harem ağası denirdi.
           Q   Fatih Dönemi’nde, Topkapı Sarayı bünyesine bir de harem     Q Hanedan üyeleri ve darüssaade ağası dışında hiç kimse hareme
             inşa edildi.                                         giremezdi.


                                                    Haremdeki Görevliler


                                                        Darüssaade Ağası
               Q   En önemli görevi, padişahın haremini korumaktı. Haremde bulunan görevlilerin terfi ve ceza işlemlerini padişaha arz
                  eder ve tayinlerini yapardı.

                                                           Saray Ağası
               Q   Sarayın temizlik ve düzeninden sorumlu görevlidir.

                                                         Saray Kethüdası
               Q   Saray kapısını bekleyen görevlileri idare eden saray görevlisidir.

                                                         Hazinedar Ağa
               Q   Haremi Hümâyun’un masrafları ile ilgilenen görevlidir.


                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  111
                                          MARKAJ YAYINLARI
   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116