Page 55 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 55

3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER                     ETKİNLİK DEFTERİ


             6.    Yeniçeri Ocağının Kurulması

            Etkinlik  Aşağıdaki soruları verilen metne göre örnekteki gibi cevaplayınız.



                         Penc�k - Devş�rme S�stem�                 1.  Osmanlı Devleti’nin pencik sistemine dayalı yeni
            Batı  yönünde  süratle  �lerleyen  fet�hler�n  devamı  �ç�n Ana-  bir ordu kurmasının amacı nedir?
            dolu’nun  Türk  ve  Müslüman  unsurlarının  yanında,  hem
            Osmanlı  saltanatını  koruyacak  hem  de  da�ma  s�lah  altın-   Fetihlerin devamını sağlamak ve
            da  bulunacak  b�r  asker  ocağının  kurulmasına  karar  ver�l-   Osmanlı saltanatını korumak
            d�. Bu amaçla savaşlarda elde ed�len erkek es�rler�n beşte
            b�r� (penc�k) �le Hr�st�yan tebaasından devş�rme s�stem�yle   2.  Acemi Ocağı ilk kez nerede kurulmuştur?
            oluşturulan yen� b�r ordu kuruldu. I. Murat Dönem�’nde, Ka-
            zasker Çandarlı Hal�l Paşa’nın tavs�yes� �le kurulan kapıkulu             Gelibolu
            askerler�, p�yadeler ve süvar�ler şekl�nde �k� kısma ayrıldı.
            Acem� Ocağı,Yen�çer� Ocağına asker yet�şt�rmek �ç�n �lk ola-
            rak  Gel�bolu’da  kuruldu. Acem�  Ocağına  �k�  şek�lde  asker   3.  Pencik sistemiyle kurulan kapıkulu askerleri kaç
            alınırdı. Bunlardan b�r� savaşlarda es�r ed�len, genelde on   kısımdan oluşturulmuştur?
            sek�z yaşından küçük, ruhen ve bedenen sağlıklı gençler�n
            beşte b�r�n�n (penc�k) verg� karşılığı devlet h�zmet�ne alın-  Kapıkulu piyadeleri, Kapıkulu süvarileri
            ması şekl�nde oluşturulan“penc�k s�stem�”, d�ğer� �se “devş�r-
            me s�stem�”d�r. Penc�k, Farsçada 1/5 anlamına gel�r. Penc�k
            Kanunu’na göre Osmanlı Devlet�’n�n fethett�ğ� bölgelerden   4.  Acemi Ocağına kaç şekilde asker alınmıştır?
            alınan es�rler�n 1/5’� pad�şahın olurdu. Penc�k resm� altın-
            da toplanan es�rlerden önce erkek olanları ayrılırdı. Sonra      Pencik sistemi, Devşirme sistemi
            f�z�ksel durumlarına göre herhang� b�r sakatlığı olmayan ve
            �ler�de Yen�çer� olması hedefl enenler “penc�k oğlanı” olarak
            altı sınıfa alınırdı. Osmanlı Devlet�’nde genelde Rumel�’de   5.  Pencik sisteminde Acemi Ocağına alınacak esir-
            Hr�st�yan tebaadan gönüllülük esasına göre asker �ht�yacı   lerde hangi şartlar esas alınmıştır?
            �ç�n devş�rme s�stem�yle Acem� Ocağına çocuk toplanırdı.
            Devş�r�lecek  oğlanların  güzel,  akıllı  ve  �y�  huylu  olmasına   Savaşlarda esir edilen, genelde 18 yaşından küçük,
            d�kkat ed�l�rd�. 8 yaş altı �le 20 yaş üstü devş�r�lmezd�.  ruhen ve bedenen sağlıklı gençlerin beşte biri


             6.  Fiziksel durumlarına göre herhangi bir sakatlığı olmayan ve ileride yeniçeri olması hedefl enen esir gençler hangi
                 isimle anılmıştır?

            Pencik oğlanı

             7.  Osmanlı Devleti’nde genelde Rumeli’de Hristiyan tebaadan gönüllülük esasına göre asker ihtiyacı için çocuk top-
                 layarak Acemi Ocağına alma sistemine ne denilmektedir?

            Devşirme sistemi


             8.  Osmanlı Devleti’nde devşirme alınacak çocukta hangi şartlar aranmıştır?



            Güzel, akıllı ve iyi huylu olmasına dikkat edilirdi. 8 yaş altı ile 20 yaş üstü devşirilmezdi.



                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  55
                                          MARKAJ YAYINLARI
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60