Page 55 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 55
3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER ETKİNLİK DEFTERİ
6. Yeniçeri Ocağının Kurulması
Etkinlik Aşağıdaki soruları verilen metne göre örnekteki gibi cevaplayınız.
Penc�k - Devş�rme S�stem� 1. Osmanlı Devleti’nin pencik sistemine dayalı yeni
Batı yönünde süratle �lerleyen fet�hler�n devamı �ç�n Ana- bir ordu kurmasının amacı nedir?
dolu’nun Türk ve Müslüman unsurlarının yanında, hem
Osmanlı saltanatını koruyacak hem de da�ma s�lah altın- Fetihlerin devamını sağlamak ve
da bulunacak b�r asker ocağının kurulmasına karar ver�l- Osmanlı saltanatını korumak
d�. Bu amaçla savaşlarda elde ed�len erkek es�rler�n beşte
b�r� (penc�k) �le Hr�st�yan tebaasından devş�rme s�stem�yle 2. Acemi Ocağı ilk kez nerede kurulmuştur?
oluşturulan yen� b�r ordu kuruldu. I. Murat Dönem�’nde, Ka-
zasker Çandarlı Hal�l Paşa’nın tavs�yes� �le kurulan kapıkulu Gelibolu
askerler�, p�yadeler ve süvar�ler şekl�nde �k� kısma ayrıldı.
Acem� Ocağı,Yen�çer� Ocağına asker yet�şt�rmek �ç�n �lk ola-
rak Gel�bolu’da kuruldu. Acem� Ocağına �k� şek�lde asker 3. Pencik sistemiyle kurulan kapıkulu askerleri kaç
alınırdı. Bunlardan b�r� savaşlarda es�r ed�len, genelde on kısımdan oluşturulmuştur?
sek�z yaşından küçük, ruhen ve bedenen sağlıklı gençler�n
beşte b�r�n�n (penc�k) verg� karşılığı devlet h�zmet�ne alın- Kapıkulu piyadeleri, Kapıkulu süvarileri
ması şekl�nde oluşturulan“penc�k s�stem�”, d�ğer� �se “devş�r-
me s�stem�”d�r. Penc�k, Farsçada 1/5 anlamına gel�r. Penc�k
Kanunu’na göre Osmanlı Devlet�’n�n fethett�ğ� bölgelerden 4. Acemi Ocağına kaç şekilde asker alınmıştır?
alınan es�rler�n 1/5’� pad�şahın olurdu. Penc�k resm� altın-
da toplanan es�rlerden önce erkek olanları ayrılırdı. Sonra Pencik sistemi, Devşirme sistemi
f�z�ksel durumlarına göre herhang� b�r sakatlığı olmayan ve
�ler�de Yen�çer� olması hedefl enenler “penc�k oğlanı” olarak
altı sınıfa alınırdı. Osmanlı Devlet�’nde genelde Rumel�’de 5. Pencik sisteminde Acemi Ocağına alınacak esir-
Hr�st�yan tebaadan gönüllülük esasına göre asker �ht�yacı lerde hangi şartlar esas alınmıştır?
�ç�n devş�rme s�stem�yle Acem� Ocağına çocuk toplanırdı.
Devş�r�lecek oğlanların güzel, akıllı ve �y� huylu olmasına Savaşlarda esir edilen, genelde 18 yaşından küçük,
d�kkat ed�l�rd�. 8 yaş altı �le 20 yaş üstü devş�r�lmezd�. ruhen ve bedenen sağlıklı gençlerin beşte biri
6. Fiziksel durumlarına göre herhangi bir sakatlığı olmayan ve ileride yeniçeri olması hedefl enen esir gençler hangi
isimle anılmıştır?
Pencik oğlanı
7. Osmanlı Devleti’nde genelde Rumeli’de Hristiyan tebaadan gönüllülük esasına göre asker ihtiyacı için çocuk top-
layarak Acemi Ocağına alma sistemine ne denilmektedir?
Devşirme sistemi
8. Osmanlı Devleti’nde devşirme alınacak çocukta hangi şartlar aranmıştır?
Güzel, akıllı ve iyi huylu olmasına dikkat edilirdi. 8 yaş altı ile 20 yaş üstü devşirilmezdi.
Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih 55
MARKAJ YAYINLARI