Page 48 - 11-cografya-beceri-temelli-soru
P. 48
Üretimi Etkileyen Beşeri Faktörler Tükenmeyen Doğal Kaynaklar: Rüzgâr, dalga, güneş
● Sermaye birikimi, iş gücü kaynakları, tarımsal ve sudur.
faaliyetler, teknolojik gelişme, sanayinin etkisi,
Belli Şartlar Dahilinde Kendini Yenileyebilen Doğal
nüfus, kültür, politika, devlet politikaları, savaş Kaynaklar: Orman, jeotermal enerji ve topraktır.
ve iç karışıklıklar
Tüketimi Etkileyen Beşeri Faktörler Tükenebilen Doğal Kaynaklar: Doğal gaz, petrol,
madenler, kömür, uranyum ve toryumdur.
● Temel ihtiyaçlar, gelir düzeyi, tanıtım ve kitle ile-
tişim araçları, moda, teknolojik gelişmeler, nüfus, Dünyada Doğal Kaynak - Ekonomi İlişkisi
DATA YAYINLARI
reklam ve pazarlama, dini inanışlar ve beslenme ● Doğal kaynaklar ülkelerin gelişip büyümesinde
alışkanlıkları, salgın hastalıklar etkili bir faktördür.
Dağıtımı Etkileyen Beşeri Faktörler ● Ülkelerin kalkınması; teknoloji, iş gücü ve sahip
● Ulaşım, insan kaynakları, teknoloji, iletişim araç- oldukları doğal kaynaklar sayesinde olmaktadır.
ları, yerleşim özelliklerinin etkisi ve pazarlama ● Zengin doğal kaynaklara sahip bazı ülkeler tek-
teknikleri nik bilgi ve sermaye bakımından yetersiz olduk-
larından yeterince gelişememişlerdir. Örneğin;
ÜRETIM, DAĞITIM VE TÜKETIM ETKILEŞIMI Afrika’nın en fazla petrol üreten ülkelerinden biri
olan Nijerya’da halkın geliri ve yaşam standartı
● Üretim, tüketim talebi ile artmakta, azalmakta oldukça düşüktür.
ve değişim göstermektedir.
● Doğal kaynaklar yönünden fakir, ancak sermaye,
● Üretim ile tüketim arasındaki köprüyü dağıtım iş gücü ve teknoloji yönünden zengin olan ülkeler
kurar. dışarıdan ham madde alıp bu açıklarını kapat-
● Dağıtımdaki teknolojik gelişmeler, üretimi ve maktadır. Örneğin; Japonya doğal kaynaklar
tüketimi karşılıklı olarak etkiler. yönünden fakir olmasına rağmen sermaye, iş
gücü ve teknoloji sayesinde gelişmiştir.
● Tarım ve hayvan ürünlerine olan tüketim talebi
azalırsa üretim de azalmaktadır.
● Bir ürünün tüketim alanının genişlemesi üretimini
arttırır.
DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMI
● Doğada kendiliğinden oluşmuş, insan aklı ve
tekniğinin ürünü olmayan, meydana gelme aşa-
malarında insanın herhangi bir rolünün olmadığı
bütün zenginlik kaynakları doğal kaynak olarak
adlandırılır.
● Dünya üzerinde yapılan pek çok beşeri faaliyetin
temelinde doğal kaynaklar vardır. Örneğin; tarım
aslında beşeri bir faaliyettir. Ancak faaliyetin Türkiye’de Doğal Kaynak - Ekonomi İlişkisi
esas kaynağı doğal bir kaynak olan topraktır.
● Farklı iklimlerin görülmesi farklı tarım ürünlerinin
● Doğal kaynaklar çok fazla çeşitlilik gösterir. Çeşit yetiştirilmesini sağlamıştır.
bakımından zengin olan doğal kaynaklar değişik ● Doğu bölgelerimizde arazilerin yüksek ve dağlık
kriterler göz önüne alınarak sınıflandırılabilir. Bu olması hidroelektrik üretimini ve büyükbaş hay-
sınıflandırma temelinde tükenebilen doğal kay- vancılığı, üç tarafın denizlerle çevrili olması balık-
naklar ve tükenmeyen doğal kaynaklar şeklinde çılığı ve deniz turizmini, kıyı bölgelerinin nemli
olmaktadır. olması ormancılığı etkilemiştir.
46