Page 57 - 11-cografya-beceri-temelli-soru

KONULAR

• TÜRKIYE’DE EKONOMI

TÜRKIYE’DE EKONOMI ● Milli Ekonomiyi Koruma Kanunu çıkarılmıştır.

● 1947 yılında hazırlanan liberal karakterli kal-
TÜRKIYE’NIN EKONOMI POLITIKALARI
DATA YAYINLARI
kınma planı 1948 - 1952 yılları arasında uygulan-
1923 - 1929 Dönemi mıştır.
● Cumhuriyet kurulduktan sonra ekonomik kal- 1950 - 1960 Dönemi
kınmanın sağlanması için ilk önce 17 Şubat 1923 ● Bu dönemde devletin ekonomideki etkisi azal-
yılında İzmir İktisat Kongresi toplanmıştır. Kong- mıştır.
rede; devletin ekonomiyi özendirici ve düzenle-
● Altyapı çalışmalarına önem verilmiş, önemli kara
yici olarak etkili olması kararlaştırılmış, siyasi
yolları, sulama ve liman enerji projeleri hayata
bağımsızlığın ekonomik bağımsızlıkla güçlendi- geçirilmiş Türkiye adeta bir şantiyeye dönüş-
rilmesi hedef alınmıştır. müştür.

● 1925 yılında aşar vergisi kaldırılmış, 1926 yılında ● Tarımda önemli gelişmeler yaşanırken sanayide
tarımda makineleşmenin sağlanması için teşvik- istenilen gelişme olmamıştır.
ler verilmiştir.
1960’tan Sonraki Dönem
● Sanayi kuruluşlarının teşviki ve korunması için ● 1960’tan itibaren ekonomik, sosyal ve kültürel
1927 yılında Teşvik-i Sanayi Kanunu ve 1929 kalkınmanın hızlanması amacı ile 30 Eylül 1960
yılında ise Gümrük Kanunu çıkarılmıştır. tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı kurulmuştur.

● 1929 yılında dünyayı sarsan ekonomik bunalım ● 1980’den itibaren 24 Ocak Kararları uygulanmaya
nedeniyle devletçilik politikası uygulanmaya konulmuştur. 24 Ocak Kararları ile Türkiye ser-
başlamış, yerli malların ülke içindeki payını art- best ekonomi modeline geçmiştir.
tırmak için yabancı mallara yüksek gümrük ver-
gileri konulmuştur.
TÜRKIYE EKONOMISININ SEKTÖREL DAĞILIMI
1930 - 1950 Dönemi
● Ekonomide farklı iş kollarını kapsayan birimler
● 1933 yılında Sümerbank kurulmuştur. Özel ser- tarım, sanayi ve hizmet sektörleri olarak üçe
maye birikiminin yetersizliği nedeniyle Türkiye’de ayrılır. Bu sektörlerin ülke içindeki oranı ülkenin
1933 yılında devletçilik yoluyla sanayileşme poli- gelişmişlik düzeyi hakkında bilgi verir.
tikasına geçilmiştir. ● Örneğin; az gelişmiş ülkelerde tarım sektörünün
ülke ekonomisi içindeki oranı yüksekken hizmet
● Planlı sanayileşmeyi sağlamak için 1933’te I. Beş
ve sanayi sektörünün ülke ekonomisindeki oranı
Yıllık Kalkınma Sanayi Planı hazırlanmış ve 1934
düşüktür. Gelişmiş ülkelerde bu durumun tam
yılında bu plan uygulanmıştır. tersi söz konusudur.
● 1938 - 1942 yılları arasında da II. Beş Yıllık Sanayi ● Türkiye’de ekonominin sektörlere göre dağılımı
Planı yapılmış ancak II. Dünya Savaşı nedeniyle şöyledir:
bu plan gerçekleşmemiştir. Bu dönemde savaşın ‣ Tarım %25,2
etkisiyle yatırımlar azaltılıp kaynaklar daha çok ‣ Hizmet %48,6
savunma amaçlı kullanılmıştır. ‣ Sanayi %26,2

55