Page 199 - 11-kimya-beceri-temelli-soru

KONULAR
• SULU ÇÖZELTİ DENGELERİ

Sulu Çözelti Dengeleri ● Asit ne kadar zayıfsa, eşlenik bazı o kadar kuv-
Suyun oto-iyonizasyonu, suyun iyonlaşmasıdır. vetli, baz ne kadar zayıfsa, eşlenik asiti o kadar
kuvvetlidir.
H O(s) + ısı H + (suda) + OH - (suda) Zayıf Asit ve Bazların Ayrışma Dengesi
2
-
+
Ksu = [H ][OH ] = 1.10 -14 (25 °C) Zayıf asitlerde;
DATA YAYINLARI
-
+
Ksu sadece sıcaklıkta değişir ve sıcaklık arttıkça HA(suda) + H O(s) H O (suda) + A (suda)
2
3
Ksu değeri ve suyun iyonlaşması artar. [H O ].[A ]
+
-
tepkimesinin denge ifadesi K = 3
+
-
-7
25°C de saf su için [H ] = [OH ] = 1,10 M dir. a [HA]
pH-pOH Kavramları K : Asit ayrışma (iyonlaşma) sabitidir. K arttıkça
a
a
25 °C de tüm sulu çözeltilerde; asitlik kuvveti artar.
-
+
pH+pOH =14 ve [H ] . [OH ] = 10 -14 dür. Zayıf bazlarda;
+
-
XOH(suda) X (suda) + OH (suda)
pH = pOH =7 ise çözelti nötr + -
pH<7 veya pOH>7 ise çözelti asidik tepkimesinin denge ifadesi K = [X ].[OH ]
b
pH>7 veya pOH<7 ise çözelti baziktir. [XOH]
K : Bazlık sabitidir ve değeri arttıkça bazlık kuvveti
b
+
● [H ] derişimi arttıkça, pH azalır, asitlik artar, artar.
-
[OH ] derişimi arttıkça, pOH azalır, bazlık artar. Kuvvetli Asit ve Bazlarda pH Değeri
Arrhenius Asit–Baz tanımı: Arrhenius'a göre sulu Kuvvetli asit ve bazlar suda tamamen iyonlaşırlar.
-
+
çözeltilerine H iyonu veren asit, OH iyonu verebi-
+
-
len maddeler bazdır. pH=-log[H ] , pOH = -log[OH ]
+
+
Bronsted Lowry Asit-Baz Tanımı: Proton (H ) ● 0,1 M HCl çözeltisinde H =0,1 M dır ve pH=1 dir.
+
veren maddeler asit, proton (H ) alan maddeler ● 0,01 M NaOH çözeltisinde OH =10 M dır ve
-
-2
bazdır. pOH=2 dir.
konjuge
Baz 2 Asit 2 Zayıf Asit ve Bazlarda pH Değeri
HF + H O F - + H O + Zayıf asitlerde (HA) iyonlaşma kısmendir.
3
2
+
Asit 1 Baz 1 HA H +A - X: asitin derişimi
eşlenik X-a a a
+
Aralarında H farkı bulunan (asit -baz ) ve (asit - [H ].[A ] a a
+
-
2
2
1
2
1
baz ) çiftler eşlenik (konjuge) asit-baz çiftleridir. K = [HA] K = x-a K = x den
a
a
a
2
Asit ve Bazların Kuvveti ihmal hesaplanır.
Zayıf Bazlarda (XOH)
● Suda tamamen (%100) iyonlarına ayrışan asit
ve bazlar kuvvetlidir. Çözünme ve iyonlaşmalar XOH X +OH - y: bazın derişimi
+
tek yönlü ( ) dür. y-b b b
‣ Kuvvetli Asitler: HCl, HNO , HBr, H SO ... [X ].[OH ] b b
2
+
2
-
4
3
2
‣ Kuvvetli Bazlar: NaOH, KOH, Ba(OH) 2 K = [XOH] K = y-b K = y den
b
b
b
● Suda kısmen iyonlarına ayrışan asit ve bazlar ihmal hesaplanır.
zayıftır.
Tampon Çözeltiler:
‣ Zayıf Asitler: HCN, HF, CH COOH...
3
‣ Zayıf Bazlar: NH , AgOH, CH NH ... Az miktarda asit ya da baz eklendiğinde ortamın pH
3
3
değerinin değişmesine direnç gösteren çözeltilere
2
● Zayıf asit ve bazların çözünme-iyonlaşma denk- tampon çözelti denir.
lemleri çift yönlüdür. ( )
197
197