Page 200 - 11-kimya-beceri-temelli-soru
P. 200

● Zayıf bir asit ile bu asitin konjuge bazını   Çözeltinin nötrleştiğini anlamak için farklı ortam-
                     ● Zayıf bir baz ile bu bazın konjuge asitini içeren   larda farklı renk alabilen ve indikatör (belirteç)
                     çözeltilerdir.                         denilen maddeler kullanılır.
                  Örneğin: HCN-NaCN / CH OOH-CH COONa  /    Çözünürlük Dengesi
                                                3
                                         3
                  NH -NH Cl                                             Katısıyla dengede olan doymuş bir
                         4
                     3
                                             -
                  Kan plazması içerdiği H CO -HCO  tamponu ile          çözeltide çözünme hızı, çökelme
                                             3
                                        3
                                     2
                                                                +
                  kanın pH değerini 7,4 de sabit tutar.        Ag   Br -  hızına eşittir.
                                            -
                  Konservelerde CH COOH-CH COO  tamponu asitlik                Çözünme
                                        3
                                3
                                                                                             -
                                                                                      +
                  düzenleyici olarak kullanılır.               AgBr(k)   AgBr(k)    Ag (suda) + Br (suda)
                           BazDATA YAYINLARI
                                                                         X m   Çökelme X m  X m
                  Hidroliz                                  Belirli bir sıcaklıkta 1 L doymuş çözeltide çözünen
                  Bir iyonun su ile tepkimeye girerek zayıf asit veya   maddenin mol sayısına molar çözünürlük denir.
                  baz oluşturmasına hidroliz denir.
                                                            AgBr nin çözünürlüğü X mol/L ise çözünme dengesi
                     ● Nötr tuzlar (kuvvetli asit-baz tep. oluşan) hid-  ifadesi
                                                                  +
                                                                     -
                     rolize uğramaz.                        K =[Ag ][Br ]            K =X  ile hesaplanır.
                                                                                2
                                                                            çç
                                                             çç
                     ● Asidik tuzların (kuvvetli asit-zayıf baz tep.den)
                     katyonu,                                  ● K  sadece sıcaklığa bağlı olarak değişen sabit-
                                                                çç
                                                               tir.
                     ● Bazik tuzların (kuvvetli baz-zayıf asit tep.den
                     oluşan) anyonu hidrolize uğrar.        Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler
                                                            1) Sıcaklık:
                  NaOH: Kuvvetli baz   NH : Zayıf baz
                                         3
                  HF: Zayıf asit       HCl: Kuvvetli asit   a) Endotermik tepkimede
                                                                               -
                                                                         +
                                                   -
                  NaCl tuzu hidrolize uğramaz. NaF tuzunun F  iyonu  XY(k) + ısı    X (suda) +Y (suda)
                                +
                  NH Cl tuzunun NH  iyonu hidrolize uğrar.  Denge çözeltisinin sıcaklığı artırılırsa;
                                4
                     4
                  Nötrleşme Tepkimeleri                        ● Denge çözünme (  ) yönünde ilerler.
                                                                                 +
                                                                                   -
                  Asit + Baz    Tuz + Su + ısı                 ● XY nin çözünürlüğü ve X , Y  iyonları derişimleri
                                                               artar.
                                        -
                                +
                  iyonal gösterim H (suda) + OH (suda)    H O(s)    ● XY(k) kütlesi azalır.
                                                   2
                                 +
                     ● Asitten gelen H  iyonlarının mol sayısı, bazdan     ● K artar.
                                                                çç
                            -
                     gelen OH  iyonlarının mol sayısına eşitse tam   b) Ekzotermik Tepkimede
                                       n + =
                                                 .T
                                              .V
                                          M
                                               Asit
                                                  d
                                            Asit
                                       H
                                                   asit
                     nötrleşme, birinden artma olursa kısmi nötr-
                     leşme gerçekleşir.                     XZ(k)    X (suda) + Z (suda) + ısı
                                                                     +
                                                                             -
                     n + = M  .V  .T   n  − = M .V .T       Dengedeki çözeltinin sıcaklığı artırılırsa
                      H   Asit  Asit  d  asit  OH  Baz  Baz  d baz
                                                               ● Denge çökelme yönüne (  ) ilerler. XZ nin
                                                                                    -
                                                                               +
                           nH = nOH  ise ortam nötr            çözünürlüğü azalır. X  ve Z  iyonları derişimi
                                 -
                             +
                           nH > nOH  ise ortam asidik          azalır. K  değeri azalır. XZ katı kütlesi artar.
                             +
                                 -
                                                                     çç
                     n  − = M .V .T
                             - Baz
                                 d
                      OH   nOH > nH  ise ortam baziktir     2) Ortak iyon etkisi:
                                 + baz
                  Titrasyon                                 Suda çözünürlüğü çok az olan bir tuzun katısı ile
                                                            dengede olan çözeltisine ortak iyon içeren madde
                   pH                                       eklenirse çözünürlüğü azalır. AgBr çözeltisine NaBr
                                                  Baz       eklenirse;
                                                  çözeltisi
                 7           dönüm                              NaBr(k)
                           (eşdeğerlik)                                          +      -
                             noktası              Asit                AgBr(k)    Ag (suda) + Br (suda)
                                                  çözeltisi
                                                                        ● Denge çökelme yönünde ilerler.
                                Eklenen baz                 Ag   Br -
                                                              +
                       V        hacmi (mL)                              ● AgBr(k) kütlesi artar.
                                                                          +
                                                                        ● Ag  derişimi azalır, Br derişimi artar.
                  Kuvvetli asit ile baz çözeltilerinin yavaş yavaş nötr-  AgBr(k)    ● AgBr çözünürlüğü azalır. K değiş-
                  leştirilmesi işlemine titrasyon denir.                mez.                çç
                                                       198
   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205