Page 54 - 11-kimya-beceri-temelli-soru

d BLOKU YÜKSELTGENME BASAMAKLARI
d bloku elementleri öncelikle son kabukta bulunan s orbitalindeki elektronları verir ve yaygın olarak +2 yük-
seltgenme basamağı alırlar. Genellikle birden fazla pozitif değerlik alırlar.
Ag sadece +1, Zn sadece +2 değerlik, Cd ise sadece +2 değerlik alır.
Fe +2, +3 Cu, Hg +1, +2

Mn +2 ... +7 Cr +2 ... +6
Na S DATA YAYINLARI
f bloku elementleri de bileşiklerinde genellikle +3 değerlik alırlar. (3B grubundadırlar.)

Elektron Grubu Yükseltgenme Elektron Grubu Yükseltgenme
Dizilimi Basamağı Dizilimi Basamağı

6
1
2
2
n (n-1)d 3B +3 n (n-1)d 8B +2, +3, +8
2
2
7
2
n (n-1)d 4B +2, +4 n (n-1)d 8B +2, +3, +4
2
3
8
2
n (n-1)d 5B +2, +5 n (n-1)d 8B +2, +3
1
10
5
1
n (n-1)d 6B +2, +6 n (n-1)d 1B +1, +2, +3
5
2
2
10
n (n-1)d 7B +2, +7 n (n-1)d 2B +2
YÜKSELTGENME BASAMAĞININ BULUNMASI
● Na, AI, Cr, H , O , P , S gibi serbest durumundaki element atomlarının veya moleküllerinin yükseltgenme
2
8
4
2
basamağı sıfırdır.
● Bileşikteki atomların yükseltgenme basamakları toplamı sıfırdır.
● Çok atomlu iyonlarda (kök) atomların yükseltgenme basamakları toplamı kökün iyon yüküne eşittir.
Örneğin; H molekülünde her iki H atomununda yükseltgenme basamakları 0 dır.
2
PO 4 –3 iyonunda atomların yükseltgenme basamakları toplamı –3 tür.
P+4.(–2) = –3 ⇒ P = +5
Örnek:
NH CN -
2 3
Yukarıda altı çizili atomların yükseltgenme basamağını hesaplayınız.
Çözüm:
Na S için; Na 1A grubu metali olup +1 yükseltgenme basamağına sahiptir. Buna göre;
2
2Na + S = 0 → 2.(+1) + S = 0 → S = -2

NH için; H atomu ametallerle +1 yükünü alır. Buna göre;
3
N + 3H = O → N + 3.(+1) = O → N = -3
-
CN için; elektronegatifliği daha büyük olan N, en kararlı iyon yükünü, yani -3 yükünü alır. Buna göre;
C + N = -1 → C + (-3) = -1 → C = +2

52