Page 69 - 11-kimya-beceri-temelli-soru

2.

ÜNİTE GAZLAR

KONULAR
• GAZLARIN ÖZELLİKLERİ VE GAZ YASALARI
• İDEAL GAZ YASASI
• GAZLARDA KİNETİK TEORİ
• GAZ KARIŞIMLARI
DATA YAYINLARI
• GERÇEK GAZLAR

GAZLARIN ÖZELLİKLERİ VE GAZ ● Atmosfer basıncı (açık hava basıncı), barometre
YASALARI ile ölçülür.
● Deniz seviyesinde ve 0 °C sıcaklıkta atmosfer
● Maddenin en düzensiz halidirler.
basıncı 1 atmosfer (atm)dir.
● Katı ve sıvılara göre molar hacimleri en fazladır. P₀
boş
● Tanecikli yapıdadırlar. Gaz tanecikleri atom boşluk
veya moleküllerden oluşurlar. (He, Ne, Ar, O , açık hava
2
N , CH ) h=76cm basıncı Gaz h Gaz h
2
4
● Birbirleriyle her oranda karışırlar ve homojen CIVA
karışım oluştururlar.
= h = P + h
P gaz
0
P gaz
● Bulundukları kabı tamamen doldururlar, kabın (kapalı manometre) (açık manometre)
hacmini ve şeklini alırlar.
● Tanecikleri titreşim, öteleme ve dönme hare- ● Atmosfer basıncı ilk defa Torricelli tarafından
ketleri yaparlar. (soy gazlar sadece öteleme ölçülmüştür.
hareketi yaparlar.)
● Basınç birimi olarak genellikle atm kullanılır.
● Gazlar sıcaklık etkisiyle genleşirler. Bütün gaz-
lar aynı sıcaklık artışı ile eşit oranda genleştik- ● Basınç birimleri
lerinden genleşme kat sayıları gazlar için ayrıt 1 atm = 76 cmHg = 760 mmHg = 760 Torr
edici değildir.
● Akışkandırlar. Sıvılardan daha hızlı akarlar. b) Hacim (V): Gazlar bulundukları kabı tamamen
● Gaz tanecikleri bulundukları kap içerisinde geli- doldururlar. Laboratuvarda gaz hacmi, gaz büret-
şigüzel, üç boyutlu ve sürekli hareket ederler, leri ile ölçülür. Genellikle L kullanılır.
sürekli çarpışmalar yaparlar. Çarpışmalar esnek
çarpışmalardır. Toplam enerji korunur. Hacim birimleri;
● Gaz taneciklerinin hareketine Brown Hareket- 1 L = 1 dm = 1000 mL = 1000 cm 3
3
leri adı verilir.
● Gaz taneciklerinin ortalama kinetik enerjileri, P₀
mutlak sıcaklıkları ile doğru orantılıdır.
● Aynı miktardaki katı ve sıvılara göre yoğunluk- P₀ İdeal hareketli Gaz Elastik
ları küçüktür. piston balon
Gazların Davranışlarını Belirleyen Unsurlar Gaz
a) Basınç (P): Bir kapta bulunan gaz tanecikleri
birbirlerinden bağımsız hareket ederler, birbirle- ● Sürtünmesiz serbest (hareketli) ideal pistonlu
riyle ve kabın yüzeyi ile çarpışmalar yaparlar. Kap
birim yüzeyine dik uyguladıkları bu kuvvetlere gaz kaplarda ve elastik balonlarda bulunan gaz
basıncı adı verilir ve kabın her yerinde aynıdır. basıncı dış basınca eşit ve sabittir.

67