Page 90 - 11-kimya-beceri-temelli-soru
P. 90

Gazların mol kesirleri kısmi basınçları ile orantılıdır.  Gerçek Gazlar: Yüksek sıcaklık ve genellikle düşük
                                     n                      basınçta ideale yakın davranırlar.
                                 X =  x
                                  x  n                                  P.V
                                      T                     İdeal gazlarda;   = 1 dir.
                 Herhangi bir gaz karışımındaki tüm gazların mol        R.T
                 kesirleri toplamı 1'dir.                   Gerçek bir gazın   P.V   değeri 1'e yaklaşırsa gaz ide-
                           X  = X  + X  + X  ...... = 1                  R.T
                                      z
                            T
                                x
                                   y
                                                            alliğine yaklaşır.
                 Denge Buhar Basıncı
                                                            P.V/R.T            P.V/R.T    X
                                Kapalı  bir  sistemde  sabit           T 1                  Z
                      H O(g)    sıcaklıkta  sıvısı  ile  dengede         T 2 T                Y
                         GazDATA YAYINLARI
                        2
                                olan buharın yaptığı basınca               3
                      H O       buhar basıncı denir.                      ideal              ideal
                       2 (s)
                                                                           gaz
                                                                                             gaz
                            H O  + ısı    H O(g)
                             2 (s)
                                         2
                 Buhar Basıncı: Sıvı cinsine, sıcaklığına ve saflığına    P (atm)           P (atm)
                 bağlıdır. Sıvı miktarı, hacmi ve dış basınca bağlı   Gazın sıcaklıkları ara- Gazların mol kütleleri
                 değildir.
                         P 0                                 sında T  > T  > T 1  arasında X > Z > Y
                                                                     2
                                                                  3
                                                                        ilişkileri bulunur.
                                  ideal piston                ● Gazların mol kütleleri arttıkça ideallikten uzaklaşır.
                          H O(g)                              ● Aynı koşullarda; gerçek gazlarda ölçülen basınç,
                           2
                          He (g)                              ideal gaz denkleminden hesaplanandan küçük,
                                       P  = P  + P            (P    < P   ), ölçülen hacim, ideal gaz denklemin-
                          H O           0  He  BB (H 2 O)      gerçek  ideal
                           2 ısı
                                                              den hesaplanandan daha büyüktür. (V gerçek  > V ideal  )
                   Sıcaklık arttırılırsa;                   Joule - Thomson Olayı
                   ● Piston yukarı çıkar ve gaz hacmi artar.  Sıkıştırılan gazlar ısınır, hızla genleşen gazlar kendi
                                                            kendini ve bulunduğu ortamı soğutur. Bu olaya
                   ● H O sıvısının buhar basıncı artar.     Joule - Thomson olayı denir. Soğutma sistemle-
                    2
                   ● P  değişmeyeceğinden He gazının (hacmi artar)   rinde bu olaydan yararlanılır. (buzdolabı, klima)
                    0
                  basıncı azalır.                             ● Basınç etkisiyle sıkıştırılarak sıvılaşan akışkana
                   ● H O sıvısı molekül sayısı azalır.        buhar,
                    2
                   ● H O gaz molekül sayısı artar.            ● Hiçbir basınç altında sıkıştırılarak sıvılaşmayan
                    2
                   ● Birim hacmindeki H O (g) molekül sayısı artar.  akışkana gaz denir.
                                 2                          Faz Diyagramı
                 Gazların Su Üstünde Toplanması                    Basınç (atm)
                         Toplanan gaz + su buharı  Su  üstünde      B             C
                 KClO (k)
                    3                        gaz  toplan-                SIVI
                                             ması,  yaygın        1  KATI         GAZ
                  ısı                        olarak kimya-               A
                                             sal bir tepki-                BUHAR
                                             mede  açığa
                 çıkan gazın saf olarak elde edilmesi için kullanılır.  0  100  374  sıcaklık (°C)
                         KClO (k)   ısı   KCl(k) +3/2 O (g)    ● Oda koşullarında basınç etkisi ile sıvılaşabilen,
                                             2
                            3
                 tüpte toplanan O  gazı su buharı ile bulunur.  basınç  ortadan  kaldırıldığında  buharlaşırken
                              2                               ortamdan ısı alarak ortamın soğumasına neden
                              P  = P  + P  2 H O              olan maddelere soğutucu akışkan denir. Soğutucu
                                    2 O
                               Top
                 GERÇEK GAZ VE İDEAL GAZ                      akışkanların;  kritik  sıcaklığı  yüksek,  kaynama
                 Molekülleri arasında itme ve çekme kuvveti bulun-  sıcaklığı düşük, çevre ve enerji dostu, zehirli olma-
                 mayan ve öz hacimlerinin olmadığı kabul edilen   malı, kolay temin edilen ve üretim maliyeti düşük
                 gazlara ideal gaz denir. Gerçekte böyle bir gaz yok-  maddeler olmalıdır. (CCI  F  puron)
                 tur. Doğada bulunan gazlar gerçek gazlardır.                  2  2



                                                        88
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95