Page 50 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 50
ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ
10
DATA YAYINLARI
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU Almanya’nın Mainz (Meynz) kentinde Johann Gutenberg (Yohen Gutınberg) hareketli harflerle baskı tekniğini 1440’lı yılların
sonuna doğru buldu ve 1452 - 1455 yılları arasında hareketli harflerle iki ciltlik İncil basıldı. Avrupa’da kâğıt ve matbaa kulla-
nılınca düşünce ve bilgi hızla yayıldı. Rönesans’ın doğuşu ve yayılışı matbaanın icadıyla yakından ilgiliydi. Bu dönemde kitap
yazma niteliklerini taşıyan bilim adamı veya düşünürlerin, kendilerini himaye edenlerden bağımsız olarak yazabilme ortamını
elde etmeleri, düşüncenin özgürleşmesinde son derece etkili oldu. Doğaya ilişkin doğru ve güvenilir bilgi elde etmek için
gerekli olan yöntem arayışı bu döneme damga vurmuştu. Bu yöntemin araçları olarak gözlem ve deney üzerinde durulmuştu.
Matbaanın kullanılmasıyla kütüphanelerin sayıları artmış, kitap kiliselerin tekelinde olmaktan çıkmıştır. Matbaa, sivillerin din
adamlarına, millî ve yerel dillerin Latinceye, bilimin de inanca karşı kullanıldığı bir araç hâline gelmiştir.
Buna göre matbaanın kullanılmasıyla Avrupa'da aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam oluştuğu söylenemez?
A) Çeşitli konularda kitapların basılmasına
B) İnsanların ilgi duydukları konularda bilgilenmesine
C) Yeni bilgiler ışığında insanların daha önceden kendilerine dayatılmış bilgileri sorgulamasına
D) Düşünür insan modelinin çoğalmasıyla aydınlanma sürecinin başlamasına
E) Dinin bilimsel gelişmeler üzerindeki etkisinin artmasına
11 XVII. yüzyılda İstanbul'da çıkan isyanlar genel olarak 12 Aydınlanma Çağı; Batı toplumunda XVII ve XVIII. yüzyıl-
yeniçeriler tarafından çıkarılan isyanlardı. Kapıkulu larda gelişen akılcı düşünceyi eski, geleneksel değişmez
ordusunu en kalabalık grubunu oluşturan yeniçeriler, kabul edilen varsayımlardan, ön yargılardan ve ideolo-
padişahın merkezi otoritesini sağlamada önemli bir jilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü
yere sahipti. Yeniçeri Ocağı'nın bozulmaya başlaması III. geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan
Murat Dönemi'nde başlamıştır. dönemi tanımlar.
Yeniçeri Ocağı'nın bozulduğuna; Aydınlanmaya yol açan temsilcilere;
I. yeniçeriler arasında evli olanların sayısının artması, I. Newton, III. Kopernik,
II. zamanlarının çoğunu kışlaların dışında geçirmeleri, II. Volter, IV. Montesguieu
III. askerlik dışında ticaret ve esnaflık gibi işlere yönel- aydınlarından hangileri örnek olarak gösterilebilir?
meleri
A) II, III ve IV B) I, II, III ve IV C) II ve III
durumlarından hangileri kanıt olarak gözlenebilir?
D) I ve IV E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
13 XVII. yüzyılda Anadolu'da birçok insanın hayatını kaybetmesine, köylerin boşalmasına, halkın can ve mal güven-
liğinin kalmamasına tarımsal ve hayvansal üretimin durmasına neden olan Celali İsyanları ilk kez aşağıdaki padi-
şahlardan hangisinin döneminde ortaya çıkmıştır?
A) II. Bayezid B) IV. Murat C) I. Selim D) III. Murat E) II. Selim
48