Page 37 - 11. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 37
ÖZETİN ÖZETİ 9. ÜNİTE: MÜLAKAT VE RÖPORTAJ
MÜLAKAT
Q Herhangi bir sosyal konu ya da sorun üzerinde, uzman kişi ya da kişilerle yapılmış konuşmaları yansıtan bilgilendirici metin
türüne mülakat denir.
Q Mülakat türünün oluşmasında, belirli bir alanda söz sahibi olan kişilerin bazı konulardaki görüşlerini halka ulaştırma ihti-
yacı önemli rol oynar.
Mülakat Türünün Özellikleri
5 Gazete çevresinde doğmuş ve gelişmiş bir türdür. 5 Açıklayıcı ve öyküleyici anlatımlara başvurulur.
GİRİŞ YAYINLARI
5 Daha çok gazeteciler tarafından kullanılır. 5 Soruları önceden belirlenir.
5 Temelde diyaloglardan oluşur. 5 Konuşmacıya karşı saygılı olmak, konuşmasını kesmemek
5 Yalın, açık ve duru bir dil kullanılır. ve anlattıklarını olduğu gibi aktarmak önemlidir.
5 Amaç, okuyucuya bilgi vermektir. 5 Çok fazla ayrıntıya girilmemeye özen gösterilir.
Mülakatlarda Bulunması Gereken Bilgiler Mülakat Türünün Hazırlanma Aşamaları
» Görüşülen kişinin adı, mesleği veya ne işle uğraştığı » Mülakat yapılacak kişi veya kişileri belirleme
» Hangi amaçla konuşulduğu » Konu ve kişiyle ilgili araştırma yapma
» Buluşma mekânı » Mülakatta sorulacak soruları hazırlama
» Sorular ve cevaplar » Mülakat yapılacak kişiden randevu alma
» Mülakat yapılan kimsenin mülakat konusu üzerindeki » Mülakatı yapma ve kayıt altına alma
temel görüşleri » Kaydı yazıya geçirip yazıyı ve görsel tasarımı düzenleme
Mülakatın Türleri
Bire bir Paralel Çalışma Sıralı Değerlendirme Telefon
mülakat mülakat arkadaşları grubu mülakat merkezi mülakatları
Cumhuriyet Öncesinde Mülakat Cumhuriyet Dönemi’nde Mülakat
5 Cumhuriyet öncesinde mülakat türünde az sayıda 5 Cumhuriyet Dönemi’nde gazete ve dergilerin çoğal-
eser verilmiştir. Ziya Paşa, “Rüya” adlı eserinde masıyla birlikte bu tür de gelişme göstermiştir.
mülakat tekniğini kullanmıştır.
5 Sanat ve siyaset dünyasını aydınlatan çok sayıda
5 Türk edebiyatında mülakat türünün ilk yetkin örneği mülakat örnekleri verilmiştir.
Diyorlar ki (Ruşen Eşref Ünaydın) adlı eserdir. Bu 5 Hikmet Feridun Es’in “Bugün de Diyorlar ki”, Mustafa
eserde yazarın bazı yazarlar ve edebiyat anlayışları Baydar’ın “Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar”, Gavsi Ozan-
hakkındaki düşünceleri kendi ağzından aktarılmıştır. soy’un “40 Yıl Sonra Diyorlar ki”, Yaşar Nabi Nayır’ın
5 Ruşen Eşref Ünaydın’ın Mustafa Kemal’i kamuoyuna “Edebiyatçılarımız Konuşuyor”, Sermet Sami Uysal’ın
tanıtan ilk eser olan “Anafartalar Kumandanı Mus- “Yahya Kemal’le Sohbetler”, Nurullah Berk’in “Ustalarla
tafa Kemal ile Mülâkat” eseri de bu türün önemli Konuşmalar”, Abdi İpekçi’nin “Liderler Diyor ki” adlı
örneklerindendir. eserleri mülakat türünün tanınmış örneklerindendir.
146 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı