Page 103 - 11_cografya_ogretmenin
P. 103
KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER 101
ˇ Türk halkı, tarih boyunca birçok imparatorluklar ve devletler kurmuş, üç kıtaya yayılmıştır.
En çok etkileşimde bulundukları topluluk Orta Asya’da Çinliler olmuştur.
ˇ Tarih sahnesinde Müslüman Türkler hemen her dönemde, yönetici vasıflarıyla boy göster-
mişler, adaletli ve merhametli yönetimleriyle örnek teşkil etmişlerdir. Farklı kültürlere ve
ĞRETMENİN
inançlara sahip, farklı dilleri konuşan birçok milleti aynı bayrak altında ve büyük bir hoşgörü
YAYINEVİ
çerçevesinde sevgi ve saygı hudutları içinde yaşatabilmişlerdir.
ˇ Orta Asya’daki göçebe hayat tarzından kalma Türk kültür simgelerini günümüzde de görmek
mümkündür. Çadır, at, halı ve kilim dokumacılığı o dönemlerden günümüze ait simgelerdir.
Ancak daha sonraları Orta Asya’dan çeşitli bölgelere göç eden Türkler yerleşik hayata
geçerek şehirler ve devletler kurmuş ve yerleştikleri bölgelerde pek çok sanat eserleri
yapmışlardır.
ˇ Yüzyıllar öncesinde yapılmış olan köprü, çeşme, kervansaray, han, hamam ve cami gibi
DERS NOTLARI - EDİTÖR
eserlere günümüzde de rastlanabilmektedir.
11. SINIF COĞRAFYA Ö
NOT ĞRETİM YILI
Türkler ilk olarak Uygurlar Dönemi’nde yerleşik hayata geçmişlerdir. Yerleşik hayat mimari
ve sanatta önemli gelişmeleri de beraberinde getirmiştir.
ˇ Orta Asya’dan Anadolu’ya yapılan göçler sayesinde Türk kültürü daha geniş coğrafyalara
2019-2020 EĞİTİM Ö
yayılmıştır. Türk kültürünün Anadolu’da yayılmasında Yunus Emre, Mevlâna, Hacı Bektaşı
Veli, Ahi Evran gibi şahsiyetlerin büyük katkıları olmuştur.
ˇ Göktürk Alfabesi’yle yazılmış olan Orhun Kitabeleri, Türkçenin ilk yazılı örnekleri olması
açısından Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir.
NOT
Askerliğin ayrı bir meslek olmadığı, Türk kültüründe kadın ve erkek mücadele ruhuna sa-
hip bir şekilde yetişmektedir. Kadına büyük değer veren bu toplumda kadın-erkek eşitliği
vardır.
Türk Kültürünün Genel Özellikleri
ˇ Çok köklü ve eski olması
ˇ Coğrafi özelliklerinden dolayı hem göçebe hem yerleşik özellikler taşıması
ˇ Bulunduğu bölgenin coğrafi özelliklerinden dolayı tarım ve hayvancığın çok önemli olması
ˇ Türk kültüründe kahve önemli yer tutar.
ˇ İlk ortaya çıktığı bölgenin coğrafi konumuna ve denizden uzak olmasına bağlı olarak kara-
sallık etkisinin daha fazla olması
ˇ Coğrafi konumu ve köklü geçmişi nedeniyle insan sevgisini ve dünya barışını temel alması
ˇ Coğrafi konumu nedeniyle birçok farklı kültürden etkilenmesi ve onları etkilemiş olması