Page 144 - 11_cografya_ogretmenin

142 ÇEVRE VE TOPLUM
ˇ İsrail, Ölü Deniz’in güneyinde Ürdün sınırı boyunca su kaynaklarının sınırlı olduğu Arava
Çölü’nde teknoloji kullanarak kurduğu modern çiftlikler sayesinde bölgeyi adeta bir vahaya
çevirmiştir.
ˇ İsrail’in toplamdaki sebze ve meyve ihracatının yaklaşık olarak %66’sı 30 bin dönümlük
arazi üzerine kurulmuş olan 7 çiftlikten karşılanmaktadır.
YAYINEVİ
ˇ İsrail toprakları tarım faaliyetlerine uygun olmamasına rağmen geliştirilen teknoloji ve
yöntemler sayesinde toprağın yalnızca 30 santimetrelik alanında tarım yapılmaktadır. Bu-
nunla birlikte kurulan güneş panelleri sayesinde üretilen elektrik enerjisi ile tuzlu sular
arıtılarak tarımda kullanılmaktadır. ĞRETMENİN
ĞRETİM YILI
ˇ Türkiye’de son yıllarda geliştirilen projeler (Kanal Edirne Projesi) sayesinde mevcut olan
kaynaklar sürdürülebilir bir şekilde kullanılabilmektedir.

ˇ Kanal Edirne Projesi’nin amacı; Meriç Nehri üzerinde meydana gelen taşkınları önlemektir.
DERS NOTLARI - EDİTÖR
11. SINIF COĞRAFYA Ö
Büyük bir bölümü 2018’de tamamlanan proje sayesinde Karaağaç mevkiinde taşkınlardan
korunmak için yapılan kanal ile nehir sularının bir kısmı kontrol altına alınmıştır.
ˇ Konya Ovası doğal faktörler ve yanlış arazi kullanımı nedeniyle çeşitli çevre sorunları ile
karşı karşıyadır. Bu çevre sorunlarının çözülmesi amacıyla Göksu Nehri’nin sularının bir
2019-2020 EĞİTİM Ö
kısmı Konya Ovası’na aktarılmaktadır. Konya Ovası Projesi ile hem ovadaki yer altı suları
beslenecek hem de sulama suyu temin edilecektir.

ARAZİ KULLANIMININ ÇEVRESEL ETKİLERİ

ˇ Yerin yüzeyini oluşturan arazi, çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Yerleşim birimi kurmak,
maden işlemek ve tarım yapmak en eski arazi kullanım şeklidir. Baraj yapılması, turizm
amaçlı ve sanayi alanı olarak kullanılması arazinin son yüzyılda kullanılma biçimleridir.
ˇ Yeryüzünün önemli bir kısmı kullanıma elverişli değildir. Dağlar, çok engebeli yüzeyler ve
bataklıklar, yararlanmaya en az elverişli alanlardır. Buna karşılık ovalar, platolar ve vadi
tabanları kullanılmaya en elverişli yerlerdir.
ˇ Ancak bu arazilerin önemli bir kısmı yanlış ve verimsiz bir şekilde kullanılmaktadır. Örneğin,
verimli tarım alanlarına yerleşim birimleri kurulması, tarım alanlarını daralmasına neden
olmaktadır.
ˇ Bu nedenle arazi kullanımı bakımından planlama yapılması gerekir. Arazinin kullanım amacı-
na göre arazideki su durumu, yer şekilleri, yer yapısı, iklim koşulları ve toprak yapısı göz
önünde bulundurulmalıdır.

Arazi Planlaması

ˇ Nüfusun büyük ölçüde arttığı ve nüfus artışının devam ettiği günümüzde sınırlı arazi ile
sınırsız ihtiyaçlar arasında bir denge kurulması kabul edilmiştir.