Page 31 - 11_cografya_ogretmenin
P. 31
BEŞERİ SİSTEMLER 29
ÜLKELERİN NÜFUS POLİTİKALARI
ˇ Dünya üzerinde nüfus artışı her yerde farklılıklar gösterir ve zamanla değişime uğrar. 30-
40 yıl öncesinde Güney Asya, Orta ve Güney Amerika doğal artış oranının en fazla olduğu
yerler iken 1970’lerin sonlarında Afrika kıtası nüfus artışında öne geçmiştir. Geçmişte
nüfus patlaması yaşanan ve dünyanın diğer alanlarına göç veren Avrupa ülkeleri şimdi ise
en düşük nüfus artış oranına sahip durumdadır.
Japonya
ˇ II. Dünya Savaşı’ndan çıkan Japonya’da ilk ön-
celeri nüfus politikaları nüfusun artması yö-
nünde olmuş, ailelerin çok sayıda çocuk sahibi
olmaları özendirilmiştir. Bu nüfus politikası
sonucunda 1947’de ülkenin nüfus artış hızı %
2’ye yükselmiştir. Artış beklenenin üzerinde
olunca Japonya hükümeti nüfus artış hızını düşürebilmek için 1948’de çıkardığı bir yasa ile
sıkı bir aile planlaması uygulamasına başlamıştır.
ˇ Bu uygulamanın sonucunda 1980’lerin başında nüfus artış hızı % 1 ‘in altına düşmüştür. 1990’lı
yıllara gelindiğinde, nüfus artış hızı çok düşük seviyelere inince Japon hükümeti ailelerin
çok çocuk sahibi olmaları için yeniden kampanyalara başlamıştır. Ancak beklenen artış
sağlanamamıştır. 2010 yılına gelindiğinde ise ilk kez nüfus miktarı azalmaya başlamıştır.
ˇ Günümüzde yaklaşık 128 milyon nüfusa sahip olan Japonya’nın nüfus miktarının azalmaya
devam ederek 2050 yılında 110 milyonun, 2100 yılında ise 85 milyonun altına düşeceği
tahmin edilmektedir.
ˇ Rusya’nın nüfus politikalarını iki döneme ayırabiliriz. Bu dönemler Sovyetler Birliği süreci
ve Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonraki süreçtir.
ˇ Birinci Dönem: Sovyetler Birliği döneminde (1917-1991) uygulanan temel nüfus politikası,
doğum hakkının kadına ait olduğu, kadının istediği zaman, istediği kadar doğum yapacağı
şeklinde olmuştur. Bu dönemde eğitim giderlerinin ve temel ihtiyaçların devlet tarafından
karşılanması nüfus artış hızının fazla olmasına yol açmıştır. Sovyetler Birliği’nin 1991’de
dağılmasından sonra ülkenin ekonomik sistemi ve nüfus politikaları değişmiştir. 2000 yılına
kadar Rusya’nın nüfusu artarken bu süreçten sonra ülkenin nüfusu duraklama ve azalma
sürecine girmiştir.