Page 37 - 11_cografya_ogretmenin

BEŞERİ SİSTEMLER 35
ˇ İlk şehirler, tarım alanında geliştiğinden en eski şehir kalıntılarına da verimli tarım alan-
larında rastlanır. Bu nedenle Mezopotamya, Nil Vadisi, İndus Nehri’nin kıyıları ve Çin ilk
şehirlerin kuruldukları yerlerdir.

ˇ İlk şehirler, birinci derece üretimin artmasına bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Üretimin
artması ticaretin gelişmesini, bu da şehirlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Böylece şehir-
lerde tarımın yanı sıra ticaret de önemli bir ekonomik etkinlik olmuştur. Çanak, çömlek ve
tarım aletlerinin üretimi de şehirlerdeki önemli uğraşlar arasında yerini almıştır. Şehirlerin
büyümesi zamanla yönetim ve savunma gibi ihtiyaçların ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Böylece şehirler, belirli bir yönetimi ve savunma için askeri gücü de bulunan yerleşim bi-
rimlerine dönüşmüştür.
ˇ Şehirlerden bir kısmı savunma amacıyla surlarla çevrilmiş ve kale içlerinde kurulmuştur.
Bazı şehirler ise yönetim bakımından bağımsız bir yapı oluşturduklarından şehir-devlet
olarak tanımlanmıştır.
ˇ Şehirlerin gelişimi, Sanayi Devrimi’nden sonra yeni bir boyut kazanmıştır. Bu süreçte dünya
nüfusunun büyük bir kısmı şehirlerde yaşamaya başlamıştır.
ˇ Bazı şehirler, zaman içerisinde değişen ve gelişen işlevsel özellikleriyle günümüzde küresel
bir güce sahiptir. Bu şehirlerden bazıları şunlardır:

Londra

ˇ İngiltere’nin başkenti olan Londra küresel güce
sahip olan şehirlerden biridir. Londra’nın günü-
müzden yaklaşık 3500 yıl önce Thames Nehri’nin
kenarında küçük bir yerleşim yeri olarak ortaya
çıktığı tahmin edilmektedir.
ˇ Sürekli olarak istilalara uğrayan şehrin kurulu-
şunun ise MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu
tarafından gerçekleştirildiği kabul edilmektedir.
ˇ Sanayi Devrimi’nin merkezi olan İngiltere’de 18. yüzyıldan itibaren Londra, hızlı bir büyüme
içerisine girmiş, fabrikalarda çalışmak ve ticaret yapmak amacıyla bölgeye yapılan göçler
sayesinde de şehrin nüfusu hızla artmaya başlamıştır.
ˇ ABD’nin kurulmasıyla Thomes Nehri aracılığıyla Londra Limanı’ndan yapılan ticaretin hacmi
artınca Londra’nın küresel etkisi de hissedilmeye başladı. 2016 yılına gelindiğinde neredeyse
8,7 milyon nüfusa ulaşan Londra, dünyanın önemli şehirleri arasında yer almaktadır.
ˇ Londra’nın turistik mekânlarını her yıl yaklaşık olarak 15 milyon turist ziyaret etmekte-
dir. Ayrıca Londra’nın küresel etkiye sahip bir şehir olmasında şehrin tarihi ve kültürel
görüntüsü, siyasi ve ekonomik etkisi, ulaşım ve finans merkezi olmasının da etkisi vardır.