Page 50 - 11_cografya_ogretmenin
P. 50
48 BEŞERİ SİSTEMLER
EKONOMİK FAALİYETLER VE DOĞAL KAYNAKLAR
ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflandırılması
Birincil Faaliyetler İkincil Faaliyetler Üçüncül Faaliyetler
(Tarım) (Sanayi) (Hizmet)
Ham maddeleri birinci veya İçinde üretimin bulunmadığı
Toprağa dayalı veya basit
üretime dayalı faaliyetlerdir. ikinci bir mamül maddeye dö- insan emeğine dayalı faali-
nüştüren faaliyetlerdir. yetlerdir.
ˇ İnsanların beslenme, barınma, korunma gibi temel ihtiyaçlarının varlığı, ekonomik faaliyet-
lerin çeşitlenmesini ve gelişmesini sağlamıştır.
Ekonomik Faaliyet Türleri
ˇ Üretim: Fikren veya bedenle belli bir emek veya
sermaye sarf ederek, karşılığında elde edilen
hasılat veya hizmettir. Kısaca mal ve hizmetlerin
kullanılabilir duruma getirilmesidir.
ˇ Dağıtım: Üretilen mal ve hizmetleri tüketiciye ulaş-
tırılması işi ve bu işi gerçekleştirmek için başvuru-
lan yöntemler bütünüdür.
ˇ Tüketim: Üretilen mal ve hizmetlerin gereksinim ve istekleri karşılamaları amacıyla insan-
lar tarafından kullanılmasıdır.
Üretim, Dağıtım ve Tüketimi Etkileyen Doğal Unsurlar
ˇ Doğal unsurlar, insanların yaşam alanlarını etkilemesi bakımından ekonomi ve ekonomik fa-
aliyet türlerini belirleyici bir etkiye sahiptir. Doğal unsurlar, ham maddelerin çıkarılması,
işlenmesi, üretilmesi, dağıtım ve tüketimi üzerinde etkili olur. Doğal unsurların başlıcaları
coğrafi konum, toprak, iklim, yeryüzü şekilleri, su, doğal afetler ve yer altı kaynaklarıdır.
1. Toprak
ˇ Toprak, ülkelerin en önemli zenginlik kaynağı olup tarımsal üretim açısından büyük önem
taşımaktadır. Aynı zamanda porselen, kiremit, tuğla gibi sanayi ürünlerinin üretiminde
topraktan faydalanılır.,
ˇ Verimli topraklar tarımsal üretimin yoğun olarak yapıldığı yerlerdir. Örneğin, tarıma elverişli
verimli toprakların bulunduğu Hollanda, Fransa, Kanada gibi gelişmiş ülkelerde, tarımsal
üretim fazladır. Bunun yanında tarım topraklarının kısıtlı ya da az olduğu Japonya, Norveç
ve Suudi Arabistan gibi ülkelerde ise tarımsal üretim azdır.