Page 50 - 11_cografya_ogretmenin
P. 50

48                                                               BEŞERİ SİSTEMLER
                    EKONOMİK FAALİYETLER VE DOĞAL KAYNAKLAR


          ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

                               Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflandırılması
           Birincil Faaliyetler      İkincil Faaliyetler       Üçüncül Faaliyetler
           (Tarım)                   (Sanayi)                  (Hizmet)
                                     Ham  maddeleri  birinci  veya  İçinde  üretimin  bulunmadığı
           Toprağa  dayalı  veya  basit
           üretime dayalı faaliyetlerdir.  ikinci bir mamül maddeye dö- insan  emeğine  dayalı  faali-
                                     nüştüren faaliyetlerdir.  yetlerdir.
              ˇ İnsanların beslenme, barınma, korunma gibi temel ihtiyaçlarının varlığı, ekonomik faaliyet-
             lerin çeşitlenmesini ve gelişmesini sağlamıştır.

          Ekonomik Faaliyet Türleri
              ˇ  Üretim: Fikren veya bedenle belli bir emek veya
             sermaye sarf ederek, karşılığında elde edilen
             hasılat veya hizmettir. Kısaca mal ve hizmetlerin
             kullanılabilir duruma getirilmesidir.
              ˇ  Dağıtım: Üretilen mal ve hizmetleri tüketiciye ulaş-
             tırılması işi ve bu işi gerçekleştirmek için başvuru-
             lan yöntemler bütünüdür.
              ˇ  Tüketim: Üretilen mal ve hizmetlerin gereksinim ve istekleri karşılamaları amacıyla insan-
             lar tarafından kullanılmasıdır.

          Üretim, Dağıtım ve Tüketimi Etkileyen Doğal Unsurlar

              ˇ Doğal unsurlar, insanların yaşam alanlarını etkilemesi bakımından ekonomi ve ekonomik fa-
             aliyet türlerini belirleyici bir etkiye sahiptir. Doğal unsurlar, ham maddelerin çıkarılması,
             işlenmesi, üretilmesi, dağıtım ve tüketimi üzerinde etkili olur. Doğal unsurların başlıcaları
             coğrafi konum, toprak, iklim, yeryüzü şekilleri, su, doğal afetler ve yer altı kaynaklarıdır.

                  1. Toprak

              ˇ Toprak, ülkelerin en önemli zenginlik kaynağı olup tarımsal üretim açısından büyük önem
             taşımaktadır.  Aynı  zamanda  porselen,  kiremit,  tuğla  gibi  sanayi  ürünlerinin  üretiminde
             topraktan faydalanılır.,
              ˇ Verimli topraklar tarımsal üretimin yoğun olarak yapıldığı yerlerdir. Örneğin, tarıma elverişli
             verimli toprakların bulunduğu Hollanda, Fransa, Kanada gibi gelişmiş ülkelerde, tarımsal
             üretim fazladır. Bunun yanında tarım topraklarının kısıtlı ya da az olduğu Japonya, Norveç
             ve Suudi Arabistan gibi ülkelerde ise tarımsal üretim azdır.
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55