Page 5 - 5. SINIF SOSYAL BİLGİLER PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

3. ünite: inSAn Ve ÇeVRe PARAGRAF TESTI 1

1 Dünya üzerinde bulunduğumuz yeri veya gideceğimiz 3 Fiziki haritalarda yer alan kentler, yükseltiler, yollar ve
yerleri bulmak için haritalara ihtiyaç duyarız. Yeryüzünün yerleşim yerlerine ait bilgiler çeşitli simgeler ve renklerle
tamamının veya bir bölümünün kuş bakışı görünüşünün gösterilmektedir. Bu renk ve simgelerin anlamları hari-
belli bir ölçeğe göre küçültülerek kâğıt üzerine aktarılma- tanın alt köşesinde lejant adı verilen bölümde gösteril-
sına harita denir. Bir çizimin harita olabilmesi için bazı mektedir. İşaretler çubuğundaki renkler, yer şekillerinin
koşullar vardır. Kuş bakışı görünüşüne göre çizilmesi: deniz seviyesinden ne kadar yüksek olduğunu ifade eder.
Haritası çizilecek yerin tam tepeden görünüşü dikkate Deniz seviyesi sıfır (0) olarak kabul edilir.
alınmalıdır. Bir düzlem üzerine aktarılması: Çizimler düz Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme-
bir alana aktarılmalıdır. Belli bir ölçek dahilinde küçültül- miştir?
mesi: Gerçekteki uzunluklar haritaya birebir geçirileme-
yeceği için belli bir oranda küçültülmelidir. Haritalardaki A) Deniz seviyesinin derecesine
küçültme oranına ölçek denir. Harita çizilirken yeryüzü B) Fiziki haritalarda simge ve renklerin kullanıldığına
GİRİŞ YAYINLARI
şekillerinin gerçek ölçüleri istenilen oranda küçültülür ve C) Lejant bölümünde simge ve renklerin anlamları oldu-
yeryüzü şekilleri çizim yapılacak alana sığdırılır. Ülkemiz ğuna
yaklaşık 783.562 km2 lik bir alana sahiptir. Türkiye’nin D) Yer şekillerindeki küçültme oranlarına
yeryüzü şekilleri, başka ülkelerle sınırları, ilçe ve il sınır-
ları vb. konularda bilgi edinebilmek için Türkiye, istenilen
oranda küçülterek düz bir alana aktarılır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
kullanılmıştır?
A) Öyküleme
B) Betimleme
C) Açıklama
D) Tartışma

4
2 Kullanım amaçlarına göre farklı harita türleri vardır. Belli
bir bölgede gezilebilecek alanları gösteren turizm hari- I� Bu haritalar sayesinde ülkelerin veya bölgelerin dağ-
taları, ulaşım yollarını gösteren yol haritaları bunlara lık olup olmadığı, yükseltileri, bölgelerde bulunan yer
örnek olarak gösterilebilir. Her haritanın kullanım ama- şekilleri belirlenir.
cını gösteren bir harita başlığı vardır. Haritalarda özel işa- II� Fiziki haritalar; yeryüzündeki dağlar, ovalar, vadiler,
retler kullanılır. Haritalarda kullanılan özel işaretlerin ne platolar, akarsular gibi pek çok fiziki yer şeklini gös-
anlama geldiği harita üzerinde yer alan harita işaretleri termeye yarayan haritalardır.
bölümünde gösterilir.
III� Fiziki haritalarda renkler bölgenin coğrafi olarak nasıl
Bu parçada ‘‘harita’’ ile ilgili aşağıdakilerden hangi- bir düzene sahip olduğunun daha net anlaşılması için
sine değinilmemiştir? kullanılmaktadır.

A) Farklı türlerinin olduğuna Numaralanmış cümlelerden hangileri bir paragrafın
B) Harita işaretleri bölümüne giriş cümlesi olamaz?
C) Ölçekle küçültüldüğüne A) Yalnız I B) Yalnız II
D) Özel işaretlerinin olduğuna C) I ve II D) I ve IIII

Giriş Yayınları / 5. Sınıf Sosyal Bilgiler 27