Page 9 - 5. SINIF TÜRKÇE BECERİ TEMELLİ TESTLER - GİRİŞ YAYINLARI

5. Bölüm
Ses Bilgisi - Ses Olayları BECERİ TEMELLİ TEST 1

1 2 1921 yılı Ağustos’unun 15’inci günüydü. Orta Anado-
Elif
Elif lu’nun kuru tepeleri, güneşten cayır cayır yanıyordu.
Çevrim içivrim içi
Çe
Memleketi kara yas bağlamıştı . Nice güzel Türk şehirle-
I
Elif, aklıma bugün gördüğümüz konu takıldı.
Bana biraz hatırlatabilir misin? rine birbiri ardına yabancı askerler girmişti. Düşmanın
topu, askerleri çoktu. Gülleler birbiri ardından topların
ağzından fırlıyor, Sakarya’nın sularını geçip Türk ordusu-
Sert ünsüzle biten sözcüklere “c, d, g” ünsüz- II
leriyle başlayan ek getirildiğinde “c, d, g” nun üstünde patlıyordu . Türk askerleri sayıca azdı. Elbi-
ünsüzleri “ç, t, k”ye dönüşüyordu. III
seleri düzgün değildi ama hepsinin yüreği pekti.
Peki, cümle içinde kullanarak örnek verebilir IV
GİRİŞ YAYINLARI
misin?
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerde görülen ses
olayları aşağıda karışık olarak verilmiştir.
“Irmaktan geçip piknik alanına vardık.” cümle-
sindeki altı çizili sözcükte “d” sesi “t”ye dönüş- Ses Olayları
müştür.
◆ Ünsüz türemesi
◆ Ünlü daralması
◆ Ünsüz yumuşaması
Bu konuşmada açıklaması yapılan ses olayı aşağıda- ◆ Ünlü düşmesi
kilerden hangisidir?
Buna göre numaralanmış sözcüklerden hangisindeki
A) Ünsüz benzeşmesi
ses olayı yanlış verilmiştir?
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü daralması A) I B) II C) III D) IV
D) Ünsüz türemesi

3 Sert ünsüzle biten sözcüklere “c, d, g” yumuşak ünsüzleri ile başlayan bir ek getirilirse ekin başındaki “c, d, g” harfleri
sırasıyla “ç, t, k”ye dönüşür. Buna ünsüz benzeşmesi adı verilir.

Sema Öğretmen yukarıdaki bilgiyi verdikten sonra, öğrencilerinden bu bilgiyi örneklendiren cümleler kurmalarını istemiştir.
Bazı öğrenciler aşağıdaki cümleleri örnek vermişlerdir.

Hayati Yolun kenarındaki ağaçlara su döktüm.

Saadet Onlar 2015’te evlerini Osmaniye’ye taşımışlardı.

Kader Şaka yapdığımı anlayınca sinirlendi.

Samet Beni bir kez daha hayal kırıklığına uğrattın.

Buna göre hangi öğrencinin ünsüz benzeşmesi kuralını tam olarak öğrenemediği söylenebilir?
A) Hayati B) Saadet C) Kader D) Samet

Giriş Yayınları / 5. Sınıf Türkçe 25