Page 130 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 130
ŞIIR BILGISI VE SÖZ SANATLARI 12. BÖLÜM 128
Kazanım: Şiirin yapısal özelliklerini kavrar. Şiirin anlamsal yönünü fark eder. Söz
sanatlarının anlatıma etkisini kavrar.
ŞIIR BILGISI
ŞİİR
Duygu ve düşüncelerin ahenkli bir şekilde anlatılmasına “şiir” denir. Şiirde hissettirilmek
istenen temel duyguya da “ana duygu” veya “şiirin teması” denir. Şiiri oluşturan ögeleri
EDİTÖR YAYINEVİ
birlikte inceleyelim:
Mısra (Dize): Şiiri oluşturan her bir satıra mısra veya dize denir.
Dörtlük: Dörder mısradan oluşan şiir bütünlüklerine dörtlük denir.
UYAK (KAFİYE)
Şiirde dize sonlarında yazılışları aynı, anlamları ve görevleri farklı olan sözcüklerin ya da
eklerin oluşturduğu ses benzerliklerine uyak (kafiye) denir.
Örnek Örnek
F İyidir insanı ormanları gür F Her tarafta bir liman
Temiz havası dağlarında kar Yolcu imiş her insan
Yukarıdaki örnekte “r” sesleri uyak oluş- Yukarıdaki dizelerde “an” sesleri uyak
turmuştur. oluşturmuştur.
Örnek
F Yüce dağ başında nasıl olur yurt
Ak sürüden kuzu alan olur kurt
Yukarıdaki dizelerde “urt” sesleri uyaktır.
REDİF
Dize sonlarında yazılışları, anlamları ve görevleri aynı olan sözcük veya eklerin oluştur-
dukları ses tekrarına redif denir.
Örnek Örnek
F Sonbaharın zevki hoştur. F Denizlerimiz var, güneş içinde
Düşünme âlemi boştur. Ağaçlarımız var, yaprak içinde
Yukarıdaki dizelerde “oş” sesleri uyak, Yukarıdaki dizelerde uyak yoktur ancak
“-tur” ekleri aynı görevli olduğundan redif- “içinde” sözcükleri görev ve anlam bakı-
tir. mından aynı olduğu için rediftir.