Page 154 - 7'DEN LGS'YE FEN BİLİMLERİ HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

8. SINIF KONULARINA GİRİŞ ENERJI DÖNÜŞÜMLERI

ENERJI DÖNÜŞÜMLERI
Fotosentez

• Güneş’ten gelen enerji üretici canlılar tarafından kimyasal enerjiye dönüştürülür ve diğer
canlılara aktarılır. Yapısında klorofil ya da kloroplast bulunduran bitkilerin Güneş ışınla-
rını kullanarak su ve karbondioksiti besin ve oksijene dönüştürmesine fotosentez denir.

Karbondioksit + Su Işık Glikoz (Besin) + Oksijen
Klorofil
EDİTÖR YAYINLARI
• Yaprak yüzeyinin genişliği (büyüklüğü), klorofil miktarı, kloroplast sayısı, enzim miktarı
KAZANIM / KONU ÖZETI Solunum 2
fotosentez hızına etki eden genetik faktörlerdir. Sıcaklık, ışık şiddeti, CO miktarı, ortam-
daki su ve mineral miktarı, ışığın rengi fotosentez hızına etki eden çevresel faktörlerdir.

• Besin maddelerinde oksijen kullanarak ya da kullanmayarak enerji elde edilmesine so-
lunum denir. Enerji canlılık için gerekli olduğundan bütün canlılar, gece gündüz sürekli
solunum yaparlar. Solunum oksijen kullanılıp kullanılmamasına göre; oksijenli solunum,
fermantasyon ve oksijensiz solunum olarak üçe ayrılır.

Oksijenli solunum: Glikozun oksijen ile parçalanarak oksijensiz solunuma göre daha
fazla enerji elde edilmesi olayıdır. Mitokondride gerçekleşir.

Oksijensiz solunum: Glikozun oksijen kullanmadan parçalanmasıyla enerji elde edilmesi
olayıdır. Sitoplazmada gerçekleşir.

Fermantasyon: Oksijensiz solunumda olduğu gibi besinlerin oksijen kullanılmadan en-
zimler yardımı ile parçalanıp enerji elde edilmesi olayıdır.

1 Dört öğrenci aşağıda verildiği gibi fotosentez ile 2 Oksijenli solunumda Oksijenli solunum
ilgili yorumda bulunmuştur. Ancak öğrencilerin oluşan enerji miktarı, sitoplazmada, oksijen-
yorumlarından bir tanesine itiraz gelmiştir. Daha oksijensiz solunum- siz solunum mito-
sonra yanlış olan bu bilgi düzeltilmiştir.
dan daha fazladır. kondride gerçekleşir.
Erhan: Bir canlının fotosentez yapabilmesi için
mutlaka mitokondri organeli bulundur- Bakteri ve bira Her iki solunum sonu-
ması gerekir. mayası oksijensiz cunda enerji elde
Metin: Fotosentez için ışıklı ortamda karbondiok- solunum yaparlar. edilir.
sit, su ve mineral gereklidir.
Ebru: Fotosentez sonucu oluşan besin ve oksijen Yukarıda oksijenli ve oksijensiz solunumla ilgili bil-
tüketiciler için çok önemlidir. giler verilmiştir.
Verilen ifade doğruysa kutu beyaza, yanlışsa
Alev: Fotosentez yapabilen canlılara bitkiler, kırmızıya boyandığında tablonun son görün-
siyanobakteriler örnek olarak verilebilir. tüsü nasıl olur?

Buna göre hangi öğrencinin verdiği bilgi yan- A) B)
lıştır?

A) Erhan B) Metin C) Ebru D) Alev C) D)

Çözüm: Fotosentez için mitokondri değil klorofil bulunma-
lıdır. Bazı canlılarda kloroplast yoktur, klorofil vardır ve fo- Çözüm: Oksijenli solunum mitokondride, oksijensiz solu-
tosentez yapabilirler. num sitoplazmada gerçekleşir.

1 15454