Page 155 - 7'DEN LGS'YE FEN BİLİMLERİ HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 155

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA                                               ENERJI DÖNÜŞÜMLERI

            3  Bir deney için şekildeki özdeş cam fanuslar ve   5  Fotosentez ve oksijenli solunum ile ilgili yapılan bir
               kireç sularıyla K ve L düzenekleri hazırlanıyor.  karşılaştırma tablosu aşağıdaki gibidir.
                                                                      Fotosentez     Oksijenli Solunum
                                                                  Kloroplastta ger-  Mitokondride ger-
                                                               1.
                                                                  çekleşir.         çekleşir.
                                                               2.  Işık gereklidir.  Işık gerekli değildir.

                Fare   K       Kireç suyu   L                  3.  Besin oluşur.    Besin parçalanıp
                (Kireç suyu karbondioksitli ortamda bulanır.)                       enerji elde edilir.
                 solunumİTÖR YAYINLARI
               Bu düzeneklerde gözlem yapılıyor. Bir süre sonra   4.  Sadece gündüz   Sadece gece ger-
               K düzeneğindeki kireç suyunun bulandığı, L’de ise   gerçekleşir.     çekleşir.
               bulanmadığı gözleniyor.                        Buna  göre  tablonun  kaçıncı  satırında  hata
                                                              yapılmıştır?
               Bu deneydeki gözlemlere göre;
               I.  Oksijenli solunum sonucu karbondioksit açığa   A) 1   B) 2        C) 3        D) 4
                 çıktığı                                  Çözüm: Fotosentez kloroplastta gerçekleşir ve gerçekleş-
               II.  Kireç suyunun ortamdaki oksijeni arttırdığı  mesi için ışık şarttır. Oksijenli solunum mitokondride ger-
                                                          çekleşir ve gerçekleşmesi için ışık şart değildir. Fotosentez
               III. Kireçli suyun bulanmasının CO ’ye bağlı olma-  sonucu besin ve oksijen oluşur. Oksijenli solunumda besin
                                          2
                 dığı                                     ve  oksijen  kullanılır.  Fotosentez  ışık  istediği  için  sadece
               verilen ifadelerden hangileri söylenebilir?  gündüz gerçekleşir. Ancak oksijenli solunum gece - gün-
                                                          düz gerçekleşir.
               A) Yalnız I  B) I ve III  C) II ve III  D) I, II ve III

           Çözüm: Kireç suyu karbondioksit gazının ayıracıdır, Kar-
           bondioksitin bulunduğu ortamdaki kireç suyunda bulanma   6
           olur. Farenin yapmış olduğu oksijenli solunum sonucunda   mor            yeşil
           açığa çıkan karbondioksit kireç suyunu bulandırır. L fanu-  ışık          ışık
           sunda canlı olmadığı için (karbondioksit oluşmadığından)
           kireç suyu bulanmaz.                               Özdeş bitkilerle kurulan düzenekte 1. fanustaki
                                                                            1
                                                                                               2
       ED        Oksijenli   1   3      2   Oksijensiz        fotosentez hızının 2. fanustaki fotosentez hızından

                                                              daha fazla olduğu ölçülüyor.
            4
                                                              Buna göre;
                                             solunum
                                                              I.  2. fanusta bitki yeşil ışığı yansıttığı için fotosen-
                                                                tez hızı yavaştır.


                                                                mum daha uzun süre yanar.
               Yukarıdaki şemada numaralandırılan yerlere     II.  Düzeneklere yanan mum bırakılırsa 1. fanustaki
               aşağıdakilerden hangisi yazılamaz?             III. Kurulan  fanuslarda  ışık  renginin  fotosentez
               A)  1    Basit yapılı canlılarda görülür.        hızına etkisi gözlemlenir.
               B)  2    Besinler tam parçalanmaz.             yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğru-
               C)  3    Glikoz kullanılır.                    dur?
               D)  1    Su, karbondioksit ve enerji açığa çıkar.  A) I ve II      B) II ve III
                                                              C) I ve III         D) I, II ve III
           Çözüm: 1 numaralı yere oksijenli solunuma ait özellik, 2
           numaralı yere oksijensiz solunuma ait özellik, 3 numaralı   Çözüm: Bitkiler yeşil ışığı yansıttığı için fotosentez hızı ye-
           yere ise oksijenli ve oksijensiz solunuma ait ortak özellik   şil ışıkta en yavaştır. Fotosentez en hızlı mor ışıkta gerçek-
           yazılmalıdır. 1 numaralı alana basit yapılı canlılarda görü-  leşir. Buna bağlı olarak fanuslara bırakılan mumlardan 1.
           lür özelliği yazılamaz. Basit yapılı canlılar genellikle oksi-  fanustaki mum daha uzun süre yanar. Kurulan fanuslarla
           jensiz solunum yapar                           ışığın ışığın renginin fotosentez hızına etkisi gözlemlenir.
                                                       1
                                                       15555
   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160