Page 77 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 77

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA                                                   PARÇADA ANLAM

            3   Kuş bir o dala, bir bu direğe konuyor; etrafı kola-  5  Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı
                çan ediyordu. Kuş hâlâ dönüp duruyorken kedi   bir anlatıcı tarafından anlatılmıştır?
                onu çoktan gözüne kestirmişti ve fareyle uğraş-  A)  İstasyondan kalkıp vilayet merkezine giden
                tığı bir anı yakalayıp kendine yem etme derdin-  kamyon, iki saat kadar sarstıktan sonra beni
                deydi. Olaylar çok hızlı gelişiyordu. Kuş fırsatını   gideceğim köye bıraktı.
                bulmuş olacak ki fareye doğru yöneliyor, kedi   B)  Salih  dede,  ahırın  kapısına  doğru  yürüdü.
                de  tırnaklarını  çıkarmış  avına  odaklanmaya   Eşiğe vardığında duraksadı. Bir iş yapacağını
                çalışıyordu. İşte tam o sırada adam, kararlı bir   ancak bunun ne olduğunu hatırlayamadı. “Hıh!
                şekilde ayağa kalkıp fareyi poşete koydu.        Bizim tüy yumağını kırpacaktım.” dedi.
       EDİTÖR YAYINLARI
                                                              C)  Her sene olduğu gibi bu sene de eylül ayında
                Bodrumdan hızlıca çıktı. Belli ki yavruları pek   arkadaşlarımla kamp kurmaya gittik. Orman
                bir açtı. Binanın dış kapısının camı neredeyse   geceleri aldukça soğuk oluyordu.
                kırıktı. Dışarıya çıkıverdi. Bir an önce sokağın
                köşesindeki peynirciye ulaşmak istiyordu. Çev-  D)  İkindiye doğru siyah zeytin ağaçlarının ara-
                reye bir göz gezdirdi ve kaldırıma park eden bir   sında yükselen açık renkli çınar ve kavaklar
                arabanın altından geçerek yola atıldı.           gözüme ilişti. Burası küçük bir değirmendi.
               Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak   Çözüm: A,  C  ve  D  seçeneklerinde  olayı  yaşayan  ve
               yönlerinden biridir?                       anlatan aynı kişi olduğundan bu metinler birinci kişi ağ-
               A)  Fabl türünde yazılması                 zıyla yazılmıştır. B’deki metinde olayı yaşayan anlatıcı
                                                          değildir. Dolayısıyla üçüncü kişili anlatım vardır.
               B)  Olağanüstü özelliklere yer verilmesi
               C)  Hikâye edici bir metinden alınması
               D)  Benzetme sanatından yararlanılması
           Çözüm: Her iki metinde de olay kurgusal bir dil ile ifade
           edilmiştir. Anlatılanlar hayal dünyasında geçirilerek ka-
           leme alınmıştır. Dolayısıyla bu parçaların hikâye edici
           bir metinden alındığı söylenebilir.







                                                           6  Okyanusun ortasında kocaman bir kara parçasına
                                                              yaklaştılar. Elif, heyecanla gülümsedi. Burası o
            4  Bindiğimiz gemi beyaz bir martı gibi... Yolcular,   sihirli kürenin üzerinde gördüğü o ilginç kıta gibiydi.
               kamaralar, koridorlar, salonlar, aynalar, çalışan   Uzaktan bakınca açık bir kitaba benziyordu. İçinde
               kadınlar, kısacası herkes yüzümüze gülüyor. Yol-  nehirler, dağlar, vadiler göze çarpıyordu.
               cular da bindikleri gemi kadar mutlu. Bu ortamda
               yolculuk yapmak neşelendiriyor bizi. Günün yor-  Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakiler-
               gunluğunu atıyoruz böylece.                    den hangisi söylenemez?
                                                              A)  Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.
               Bu parçada aşağıdaki hikâye unsurlarından
               hangisine yer verilmemiştir?                   B)  Deyim kullanılmıştır.
                                                              C)  Sade ve anlaşılır bir dil vardır.
               A) Şahıs   B) Mekân   C) Olay   D) Zaman
                                                              D)  I. kişili anlatıma başvurulmuştur.
           Çözüm: Verilen parçanın hikâye unsurları:      Çözüm: Metinde hikâye unsurlarına yer verildiğinden A
                  Olay:  Kişinin yaptığı gemi yolculuğundan   seçeneğine, “göze çarpmak” deyimi kullanıldığından B
                       memnun kalması                     seçeneğine, metnin genelinde yalın ve anlaşılır bir dil
                  Kişi: Anlatıcı, yolcular, çalışan kadınlar.   kullanıldığından C seçeneğine ulaşılabilir. Anlatıcı ola-
                  Mekân: Gemi                             yın içinde yer almadığından metin I. değil, III. kişi  ağzıy-
                  Zaman: Belli değildir.                  la anlatılmıştır. Bu nedenle D seçeneğine ulaşılamaz.

                                                       77
                                                       77
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82