Page 82 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

8. SINIF KONULARINA GİRİŞ ANLATIM BOZUKLUKLARI

ANLATIM BOZUKLUKLARI ANLAMA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI
y Anlatım bozuklukları dil bilgisi ve anlam Gereksiz Sözcük Kullanımı: Aynı anlama
yönünden olmak üzere ikiye ayrılmakla gelen, aynı görevi karşılayan söz veya söz
birlikte 7. sınıfta anlam, 8. sınıfta dil bilgi- öbeklerinin aynı cümlede kullanılmasından
si yönü ile ele alınmaktadır. doğan anlatım bozukluğudur.
Örnek: Bari hiç olmazsa sen burada kal.
DİL BİLGİSİ YÖNÜNDEN ANLATIM
BOZUKLUKLARI Anlamca Çelişen Sözlerin Birlikte Kullanıl-
ması: Anlamca çelişen sözler birlikte kulla-
EDİTÖR YAYINLARI
Özne-Yüklem Uyumsuzluğu: Kişi bakımın- nılmaz. Genellikle kesinlik ve ihtimal bildiren
dan ve tekillik-çoğulluk bakımından olmak ifadelerin birlikte kullanılması anlatımı bozar.
üzere iki grupta incelenir. İnsan dışındaki Örnek: Elbette o da bu işe karışmış olabilir.
varlıkların çoğul şekilleri özne olduğunda
yüklem daima tekil olur. Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanılması: Kimi
sözcükler yapıca kimi sözcükler de anlamca
Örnek: » Ben ve Ali buraya gelmişti. birbirine benzer ancak birbirinin yerine kulla-
» Kuşlar ne güzel uçuyorlar. nılması anlatım bozukluğuna yol açar.

Öge Eksikliği Bakımından Uyumsuzluk: Özne, Örnek: Anlatılanları çok iyi algıladım.
yüklem, nesne, yer tamlayıcısı ve zarf tamla- Birbiriyle Karıştırılan Sözcükler: Ses benzer-
KAZANIM / KONU ÖZETİ yıcısı eksikliği anlatım bozukluğuna yol açar. lerden birinin diğeri yerine kullanılması anla-
liğinden dolayı birbirini çağrıştıran sözcük-
Örnek: Onun görevi bitecek ve gelecek.
tım bozukluğuna yol açar.
Eklerle İlgili Yanlışlar: Eklerin eksik veya fazla
Örnek: Düğün için resim çektirdik. (fotoğraf)
kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
Yanlış Anlamda Deyim Kullanılması: Deyim-
Örnek: Kitap okumasını sevmeyen bir milletiz.
lerin cümlenin anlamına uygun olarak kul-
Tamlama Yanlışları: Genellikle ad ve sıfatların lanılmaması anlatım bozukluğuna yol açar.
aynı tamlanana bağlanması sonucu oluşur.

kulak kesilmiş

Örnek: Belgisiz ve işaret sıfatlarını işledik. Örnek: Herkes kulak kabartmış, dinliyordu.
Bağlaç Yanlışları: Bağlaçlardan bazıları Anlam Belirsizliği: Bazı cümlelerde zamirle-
olumlu ve olumsuz yargıları birbirine bağ- rin kullanılmaması, kişi bakımından anlam
lar. Buna uymayan kullanımlarda anlatım belirsizliğine neden olur. Bu belirsizlik daha
bozukluğu oluşur. çok II. veya III. tekil şahıs zamiri olan tam-
lamalarda tamlayanın söylenmemesinden
Örnek: Ahmet Bey oğlunu çok seviyor fakat kaynaklanır.
onun bir dediğini iki etmiyordu. Örnek: Bu konudaki kararını beğendim.

Çatı Uyuşmazlığı: Etken fiiller ile edilgen fiil- Kelimelerin Yanlış Yerde Kullanılması: Ke-
lerin aynı cümlede bulunması anlatım bozuk- limelerin cümle içerisinde olmaları gereken
luğu oluşturur. yerde bulunmamaları anlatımı bulanıklaş-
Örnek: Salonda yemek yedikten sonra bah- tırdığından cümlenin anlamını değiştirir ve
anlatım bozukluğuna yol açar.
çeye geçildi.
Örnek: Bütün gün bomboş evde oturdum.
Noktalama İşaretlerinin Eksikliği: Noktalama Mantık ve Sıralama Yanlışlıkları: Anlam, be-
işaretinin kullanılmaması veya yerinde kulla- lirli bir sırayı izleyerek oluşur. Bu sıralama-
nılmaması anlamın başka yönlere kaymasına larda yanlışlıklar genellikle öncelik-sonralık,
yol açar. Bu durum en çok virgül eksikliğinden azlık-çokluk, önemlilik-önemsizlik veya daha
kaynaklanmaktadır. az önemlilik sıralamasında kendini gösterir.
Örnek: Boncuk gözlerini bir noktaya dikti. Örnek: Bunu değil okumak, anlamak bile zor.

82
82