Page 139 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ARITMETIK ORTALAMA, ORTANCA VE TEPE DEĞERMETIK ORTALAMA, ORTANCA VE TEPE DEĞER
ARIT 6. ÜNİTE 139
• Bir veri grubundaki değerlerin toplamının veri sayısına bölünmesine ortalama (aritmetik ortalama) denir.

Veri toplamý
Ortalama =
Veri sayýsý

̛ Örnek: Ahmet'in matematik dersinden aldığı notlar 85, 90, 95'tir. Buna göre Ahmet'in not ortalamasını bulalım.

̚ Çözüm:
Veri toplamý 85 90 95+ + 270
Ortalama = = = = 90'dýr.
Veri sayýsý 3 3
• Küçükten büyüğe doğru dizilmiş veri grubunda ortadaki veriye ortanca (medyan) denir.
EDİTÖR YAYINLARI
• Veri sayısı tek ise ortanca ortadaki veridir. Veri sayısı çift ise ortanca ortadaki iki verinin aritmetik ortalamasıdır.

̛ Örnek: Bir iş yerindeki çalışanların yaşları 20, 18, 30, 30, 19, 20, 21'dir. Bu veri grubunun ortancasını (medyan)
bulalım.

̚ Çözüm: Verileri küçükten büyüğe doğru sıralayalım.
18, 19, 20, 20, 21, 30, 30

Ortanca (medyan)
̛ Örnek: Bir kreşteki çocukların yaşları 3, 3, 5, 4, 4, 3, 3, 5, 4, 3'tür. Buna göre verilerin ortancasını (medyan)
bulalım.

̚ Çözüm: 3,3,3,3,3,4,4,4,5,5 (Veri sayýsý çifttir)

34+ 7
Ortanca (medyan) = = = 3,5'tir.
2 2

• Bir veri grubunda en çok tekrar eden veriye tepe değer (mod) denir.
• Bir veri grubunda birden fazla tepe değer (mod) olabilir.
• Bir veri grubundaki verilerin hepsi aynı ise bu veri grubunun tepe değeri (mod) yoktur.

̛ Örnek: Aşağıda verilen veri gruplarının tepe değerlerini (mod) bulalım.

3, 5, 7, 7, 8, 5, 3, 3, 3 80, 70, 85, 70, 60, 80, 70 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1 10, 11, 10, 10, 11, 11
Tepe değer(mod) = 3 Tepe değer(mod) = 70 Tepe değer(mod) = Yok Tepe değer(mod) = 10 ve 11'dir.

̛ Örnek: 2, 3, x, 4, 2, 3, 4 veri grubunun tepe değeri 3'tür. Buna göre aritmetik ortalamayı ve ortancayı bulalım.

̚ Çözüm: 2, 3, x, 4, 2, 3, 4 veri grubunun tepe değeri 3 ise bu veri grubunda en çok tekrar eden veri 3'tür. Yani x = 3
olmalıdır. Veri grubumuz = 2, 3, 3, 4, 2, 3, 4'tür.
23 3 4 23 4 21
+++ +++
Ortalama = = = 3 ve ortanca için verileri küçükten büyüğe doğru sıralayalım.
7 7
2, 2, 3, 3, 3, 4, 4

Ortanca (medyan)