Page 223 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 223

P
            PARÇADA ANLAM (ANA DÜŞÜNCE, ANA DUYGU)ARÇADA ANLAM (ANA DÜŞÜNCE, ANA DUYGU)     7. BÖLÜM   223
            ANA DÜŞÜNCE (ANA FİKİR)
            •  Bir duygu, düşünce, izlenim, olay veya durumu anlam bütünlüğü içinde ifade eden cümleler topluluğuna paragraf
               denir.
            •  Paragrafta yazarın vermek istediği mesaj, paragrafın yazılma amacı, okura kazandırılmak istenen temel düşünce
               paragrafın ana fikrini ortaya koyar.
            •  Her paragrafta mutlaka bir ana fikir vardır ve paragraf bu ana fikri destekleyen cümlelerden oluşur.
            •  Bir parçada ana düşünce; giriş, gelişme ya da sonuç bölümünde açıkça verilebilir. Bazen de parçanın tamamına
               yayılmış halde verilir.

            ̛    Örnek:

              Ő  Dünya’nın  ortalama  deniz  seviyesi  geçtiğimiz    Ő  İnsan  çoğu  zaman  dili,  kendi  egemenliği  altında
                yüzyılda 10-20 cm yükseldi. Bu durum milyonlar-  düşüncelerini  taşıyan  bir  araç  olarak  kabullenir.
                ca canlının hayatını tehdit ediyor. Küresel ısınma   Dil ile arasındaki ilişkide etkin olan tarafın kendisi
                sonucu gerçekleşen bu olayı önlemek için acilen   olduğunu varsayar. Oysa dil, insanın düşünme bi-
                önlemler alınmalı. Aksi takdirde karada ve suda ya-  çimini ve düşünce dünyasını biçimlendirip belirler.
                şayan her canlının yaşam alanı zarar görecek.   Artık gerçek olduğu gibi değil, dilin onu bize ulaş-
                                                                tırdığı gibidir.
              Bu  parçanın  ana  düşüncesi  gelişme  bölümünde  veril-
              miştir. Parçanın ana düşüncesi “Deniz seviyesinin yük-  Bu  metnin  ana  düşüncesi  metnin  geneline  yayılmıştır.
              selmesini önleme adına önlemler alınmalıdır.” şeklinde   Yani “İnsan dili değil, dil insanı yönlendirir.” ifadesi ana
              ifade edilebilir.                               düşüncedir.




             • denir. EDİTÖR YAYINLARI
                                                            •
                                                               Parçanın ana düşüncesini farklı sorularla bulabiliriz.
                Parçanın ana düşüncesi bulunurken;
                  › Parçanın hangi konuda yazıldığı bulunmalı,    › Parçada asıl anlatılmak istenen nedir?
                  › Parçanın yazılış amacı sorgulanmalı,         › Parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?

                  › Parçadaki bağlayıcı ögelere dikkat edilmeli,    › Parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı nedir?
                  › Parçanın ana düşüncesinin genellikle parçanın gi-    › Paragrafta  savunulan  düşünce  aşağıdakilerden
                  riş ya da sonuç kısmında verildiği unutulmamalıdır.  hangisidir?



            ANA DUYGU
            •  Yazılış amacı okura bir duyguyu hissettirmek olan şiir metinlerinde şairin öne çıkarmak istediği duyguya ana duygu


            •  Her şiirde yalnızca bir ana duygu vardır.


            ̛    Örnek:
                                                                                            Ana duygu;
               Ő Bilmezler yalnız yaşamayanlar      Ő  Nasıl yar diyeyim ben böyle yare
                 Nasıl korku verir sessizlik insana   Mecnun edip çöle saldıktan sonra
                                                                                            Özlem, sevgi,
                 İnsan nasıl konuşur kendisiyle       Alemin başında bülbüller öter        yalnızlık, sitem,
                 Nasıl koşar aynalara
                                                      Giden benim gülüm solduktan sonra     üzüntü, sevinç,
                 Bir cana hasret                                                             karamsarlık
                 Bilmezler�                                                                 vb. sözcüklerle
                                                                                             ifade edilir.
              Bu  şiirde  şairin  asıl  hissettirmek  istediği   Bu şiirin ana duygusu “sitem”dir.
              duygu “yalnızlık”tır.
   218   219   220   221   222   223   224   225   226   227   228