Page 279 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

METİN TÜRLERİ (SÖYLEŞİ, BİYOGRAFİ, OTOBİYOGRAFİ, GÜNLÜK)
METİN TÜRLERİ (SÖYLEŞİ, BİYOGRAFİ, OTOBİYOGRAFİ, GÜNLÜK) 11. BÖLÜM 279

SÖYLEŞİ (SOHBET)
• Yazarın herhangi bir konu hakkındaki görüşlerini biriyle konuşur gibi anlattığı metin türüne söyleşi (sohbet)
denir.
• Bu tür yazılarda anılar, fıkralar ve güncel olaylardan çeşitli örnekler verilerek duygu ve düşüncelerin daha etkili
olması sağlanır.

̛ Örnek:
(...) “Nurullah Ataç’ın yarattığı sözcüklerle şiir yazılabilir mi?” diyorsunuz. Yazılmaz tabii. Ama o sözcüklerden tutan-
ları ile ileride pekâlâ yazılabilir. Zaten bugün Nurullah Ataç’ın böyle bir şey söylediği yoktur. Konuşma dilinden ayrı
bir şiir dili benim anlayışıma göre olamaz. Bakın Melih Cevdet’in, Oktay Rıfat’ın ve onlar gibilerin şiirlerine, hepsi
̛ EDİTÖR YAYINLARI
sizin benim konuşurken kullandığımız sözcüklerle yazılmıştır. (...)
(Cahit Sıtkı Tarancı)

Söyleşinin Özellikleri

› Genellikle gazete ve › Yazar kendi düşün- › Samimi bir anlatımı › Sorular sorulur.
dergilerde yayımlandı- celerini kanıtlama vardır. Yazar, okurla › Sorulan sorular cevap-
ğından günlük olay veya amacı gütmeksizin konuşuyor gibi senli lanır.
konular üzerine yazılır. okura sunar. benli, cümleler kurar.

Yukarıdaki örnekte işlenen Parçadaki “benim anlayı- “...hepsi sizin benim konu- Yukarıdaki alıntının ilk cüm-
konu herkesin ilgilenebilece- şıma” göre ifadesi anlatı- şurken...” ifadesi, senli benli lesinde soru sorulmuş, deva-
ği “şiir dili” üzerinedir. mın öznelliğini gösterir. anlatımın göstergesidir. mında bu soru yanıtlanmıştır.

BİYOGRAFİ OTOBİYOGRAFİ
• Birçok kişinin tanıdığı insanların hayat hikâyesini • Tanınmış kişilerin kendi hayat hikâyelerini yazma-

anlatan metinlerdir. sıyla oluşan metinlerdir.
• Genellikle görülen geçmiş zaman ekiyle çekimlen- • Görülen ya da duyulan geçmiş zaman ekiyle çe-
miş fiillerle oluşturulur. kimlenmiş fiillerle oluşturulur.
• Kişinin doğumundan başlanarak yaşamı, eserleri, • Kişi, hayatının önemli gördüğü ayrıntılarını okurla
başarıları anlatılır. paylaşır.
• Biyografilerde üçüncü kişili anlatım kullanılır. • Otobiyografilerde birinci kişili anlatım kullanılır.

Örnek: ̛ Örnek:

Haldun Dormen 5 Nisan 1928’de Mersin’de dünyaya 1966 yılında Mardin’de dünyaya gelmişim. Bu şehre
geldi. Bir yaşını doldurmadan ailesiyle İstanbul’a ta- ait hafızamda anılar yer edemeden de Bolu’ya taşın-
şındı. Tiyatro sahnesine ilk adımını ortaokulda attı. mışız. İlk ve ortaokulu Bolu’da, üniversiteyi Ankara
ABD’de Yale Üniversitesinde tiyatro eğitimi aldı. Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde okudum.
1957’de Türkiye’de “Dormen Tiyatro”sunu kurdu. Daha sonra İstanbul Üniversitesinde Fransız Dili ve
1961!de Türkiye’deki Batılı anlamda ilk müzikal olan Edebiyatı Bölümünü bitirdim. Mezun olur olmaz bir
“Sokak Kızı İrma”yı sahneledi. 1998’de “Devlet Sa- gazetede köşe yazarlığına başladım. İki yıl sonra yurt
natçısı” ilan edildi ve yaşamı boyunca iki yüz ellinin dışındaki bir teklifi kabul ederek ülkemden yirmi yedi
üzerinde ödül aldı. yıl uzak kaldım.

Bu biyografide ünlü tiyatro sanatçısı Haldun Dormen’in Bu metinde yayımlanmış yazıları olan, yani tanınmış biri
hayatı başkası tarafından anlatılmıştır. kendi hayatını anlatmıştır.