Page 281 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 281

METİN TÜRLERİ (HİKÂYE, MASAL, ANI, HABER METNİ)YE, MASAL, ANI, HABER METNİ)
            METİN TÜRLERİ (HİKÂ                                                            11. BÖLÜM   281

                                                    HİKÂYE (ÖYKÜ)
              •  Olmuş ya da olabilecek olay veya durumların yer, kişi ve zaman unsurlarına dikkat edilerek anlatıldığı metin
                türüne hikâye denir.
              •  Kısa metinlerdir, karakter sayısı azdır.

              •   Hikâyelerde serim, düğüm, çözüm bölümleri bulunur.

              Serim: Olay anlatan metinlerin giriş bölümüdür. Karakterlerin tanıtıldığı bölümdür.
              Düğüm: Olay anlatan metinlerin gelişme bölümüdür. Olay, okurun ilgisini çekecek şekilde aşamalandırılır.

              Çözüm: Olay anlatan metinlerin sonuç bölümüdür. Bahsedilen olay, düşünce ya da durumun sonuçlandırıldığı ve
       EDİTÖR YAYINLARI
              karakterin son hâlinin okura anlatıldığı bölümdür.
              ̛   Örnek:
                                                                             Serim

                Kübra, özel günlere çok önem veren ve bu günleri mutlaka hatırlayan bir kızdı. O gün de Küb-
                                                                                                Düğüm
                ra’nın  doğum  günüydü  ama  kimse  hatırlamamıştı.  Kübra  üzgün  üzgün  okuldan  eve  döndü.
                İçeri girince arkadaşlarının “Sürpriz!” diye bağırdığını duydu ve kimsenin bugünü unutmaması   Çözüm
                onu çok mutlu etti.







                                MASAL                                       ANI (HATIRA)
              •   Olağanüstü kişilerin yaşadığı, olağanüstü olay ya   •   Kişilerin başından geçen ya da tanık oldukları olay-
                da durumları anlatan metin türüne masal denir.  ları üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra yazı-
              •   Masallarda tekerlemeler vardır.               ya aktarmalarıyla oluşan metinlerdir.

              Ő  Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde...  •   Anılar  geçmişte  yaşananların  unutulmaması,  yok
                                                                olup gitmemesi için yazılır.
              Ő  Develer  top  oynarken  eski  hamam  içinde,  uzak
                diyarların birinde bir peri yaşarmış.        ̛    Örnek:
              •  Masallarda hayal ürünü olaylar anlatılır.   Atatürk’ün  Çankaya  Köşkü’ndeki  bahçesini  yapıyor-

              •   Masallarda anlatılan yer ve zaman gerçek değildir.  dum. Bir gün Atatürk, yaveri ve ben bahçede dolaşı-
                                                             yorduk. Çok ihtiyar ve geniş bir ağacın Atatürk’ün ge-
              Ő  Kaf Dağı, Keloğlan’ın ülkesi vb.            çeceği yolu kapadığını gördük. Ağacın bir yanı dik bir
              •   Masallarda evrensel konular işlenir.       sırt, diğer yanı suyu çekilmiş bir havuzdu. Ata, havuz
                                                             etrafındaki kısma yaslanarak karşı tarafa geçti. Derhal
              •   Eğitici olduğu için sonunda iyiler ödüllendirilir, kötü-  atıldım “Emrederseniz derhal keselim Paşa’m.” dedim.

                ler cezalandırılır.                          Bir an yüzüme baktı, sonra:
              ̛   Örnek:                                     — Sen hayatında böyle bir ağaç yetiştirdin mi ki bu
                                                             ağacı keseceksin!
              (...) Böylece kötü vezir açgözlülüğünün bedelini öde-                         Mevlüt BAYSAL
              di. Ölünceye değin Zümrüdüanka’nın yavrularını bes-
              lemeye mahkûm oldu. Keloğlan da padişahın kızıyla   Bu metinde bahçe mimarı Mevlüt Baysal, Atatürk’le yaşa-
              evlenip kırk gün kırk gece düğün yaptı. Gökten de üç   dığı ilgi çekici bir olayı anlatmıştır. “Bir gün” ifadesinden
                                                             olayın geçmişte yaşandığı ve üzerinden zaman geçtikten
              elma düştü. Biri Keloğlan’ın, biri prensesin, biri de bu   sonra anlatıldığı anlaşılmaktadır.
              masalı dinleyenlerin başına...
   276   277   278   279   280   281   282   283   284   285   286