Page 311 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

HÜCRE - 1
HÜCRE - 1 2. ÜNITE 311
HÜCRENIN TEMEL KISIMLARI Ribozom: Hücrede bulunan en küçük
• Canlıları oluşturan ve canlılık özelliği gösteren en kü- organeldir. Hücrede protein sentezin-
çük yapı birimine hücre denir. den sorumludur. Hem bitki hem de
• Hücreler görevlerine ve bulundukları canlıya göre hayvan hücrelerinde bulunur.
farklılık gösterir. Golgi Cisimciği: Üst üste dizilmiş ke-
• Hücrelerde solunum, boşaltım, sindirim, büyüme gibi secikler halinde bulunur. Hücrede sal-
yaşamsal faaliyetler gerçekleşir. gı üreten organeldir. Ter, tükürük, süt
• Hücre üç temel kısımdan oluşur. Bu kısımlar dıştan gibi salgı maddelerinin üretiminden ve
içe doğru hücre zarı, sitoplazma ve çekirdektir. paketlenmesinden sorumludur. Hem
bitki hem de hayvan hücrelerinde bulunur.
EDİTÖR YAYINLARI
1. Hücre Zarı: Hücreyi en dıştan saran ince kısımdır.
Canlı, esnek ve saydam yapılıdır. Sitoplazmanın dağıl- Endoplazmik Retikulum:Hücrelerde
masını önler, hücreyi korur. Seçici geçirgen özelliğe sa- madde iletiminden sorumlu organel-
hiptir. dir. Bitki ve hayvan hücrelerinde ortak
bulunur.
Hücre Duvarı: Bitki hücrelerinde hücre zarının dışında
bulunur. Cansız bir yapıya sahiptir. Sert yapısı sayesinde Lizozom: Hücre içi sindirimden so-
hücreyi dış etkilerden korur. Esnek değildir. Bitkiye des- rumludur. Karbonhidrat, yağ, prote-
teklik sağlar. Tam geçirgendir. in gibi organik bileşikleri parçalayıcı
maddeler içeren, zarla çevrili bir or-
2. Sitoplazma: Hücre zarı ile çekirdek arasında bulunan ganeldir. Yaşlanan hücrelerin ve orga-
canlı, renksiz, yumurta akı kıvamında yarı saydam ve nellerin yok edilmesinden sorumludur. Hayvan hücrele-
akışkandır. Hücrenin yaşamsal faaliyetleri burada ger- rinde ve ilkel bitki hücrelerinde bulunur.
çekleşir.
• Sitoplazmada yaşamsal faaliyetleri gerçekleştiren ya- 3. Çekirdek: Hücrenin yaşamsal olaylarını kontrol eden
ve yöneten kalıtım merkezidir. Çekirdekte canlının göz
pılara organel denir. rengi, boyu, yaprak şekli gibi kalıtsal özelliklerini belirle-
• Sitoplazmada yer alan organellerin görevleri şunlar- yen yapılar bulunur.
dır:
Mitokondri: Hücre için gerekli olan enerjiyi üretir. Hem BITKI VE HAYVAN HÜCRELERI
bitki hem de hayvan hücrelerinde bu- ARASINDAKI FARKLAR
lunur. Vücutta enerji ihtiyacı fazla olan
karaciğer, kas, sinir hücrelerinde çok
sayıda bulunur. Çift katlı zar sistemine
sahip bir organeldir.
Kloroplast: Yalnızca bitki hücrelerin-
de bulunur. Yapısında bulunan klorofil
sayesinde bitkilere yeşil renk verir. Bitki Hücresi Hayvan Hücresi
Bitkinin ihtiyacı olan besini fotosentez • Bitki hücresinde hücre duvarı bulunurken hayvan hüc-
olayıyla sağlar. relerinde bulunmaz.
Koful: Hücreye zarar verebilecek ya • Bitki hücresi köşeli hayvan hücresi yuvarlaktır.
da fazla olan maddeleri depolayan • Bitki hücrelerinde kloroplast bulunurken hayvan hüc-
kese şeklindeki organeldir. Bitki hüc- relerinde bulunmaz.
relerinde az sayıda ve büyük, hayvan
hücrelerinde çok sayıda ve küçüktür. • Hayvan hücrelerinde sentrozom bulunurken bitki hüc-
relerinde bulunmaz.
Sentriyol: Hayvan hücrelerinde çiftler
halinde bulunurken bitki hücrelerinde • Hayvan ve ilkel bitki hücrelerinde lizozom bulunurken
bulunmaz. Hücrenin bölünmesinde gelişmiş bitki hücrelerinde bulunmaz.
görevlidir. Iki sentriyol bir araya gele- • Bitki hücrelerinde kofullar büyük ve az sayıda hayvan
rek sentrozomları oluşturur. hücrelerinde ise küçük ve çok sayıdadır.