Page 499 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 499
ISLAM DÜŞÜNCESINDE T
ISLAM DÜŞÜNCESINDE TASAVVUFI YORUMLAR - 1ASAVVUFI YORUMLAR - 1 5. ÜNITE 499
İslam Düşüncesindeki Tasavvufi Yorumlar
Yesevilik Kadirilik Nakşibendilik Mevlevilik Alevi - Bektaşilik
• Tasavvuf; sözlükte yün giymek, saf olmak gibi anlamlara gelir. Islami bir kavram olarak Tasavvuf, Islam’ın ruhu ve
manevi yönünü öne çıkaran, dini hükümlerin ahlaki boyutuna vurgu yapan insana Allah’ı görüyormuşçasına bir
davranış ve ibadet bilinci kazandırmayı hedefleyen düşünce biçimi, hayat tarzıdır. Tasavvufun temel amacı kişiyi
ahlaken yüceltip olgunlaştırmak ve ona güzel davranışlar kazandırmaktır.
EDİTÖR YAYINLARI
• Hz. Peygamber son derece sade bir hayat tarzına sahipti ancak onun vefatından sonra toplumun sınırları genişledi
ve zenginlik arttı. Hz. Peygamberin sade yaşantısını hazırlatmak ve Allaha yakınlaşmayı belirtmek için tasavvufi
düşünceler ortaya atılmıştır.
• Mutasavvuf: Islam’ın ahlaki değerlerini hayata katmayı ön plana çıkaran kötü davranışlardan kişiyi uzaklaştıran
kimse, sufi.
• Derviş: Bir şeyhin gözetiminde bir tarikata girip tekkede hizmet ederek ibadetlerle meşgul olan kimse.
• Tarikad: Tasavvufta, Allah’ı hoşnutluğunu kazanmak ve Allah’ı görüyormuş gibi ibadet yapma bilincine ulaşmak
için girilen yol.
• Mürit: Bir tarikat şeyhine bağlanarak ondan Allah’ın rızasını kazanmanın yollarını öğrenen kimse.
Yesevilik
Yesevilik, Hoca Ahmet Yesevi’nin görüş ve düşüncelerine, tasavvufi anlayışına dayanan bir
ekoldür. Ahmet Yesevi ilk Türk-Islam mutasavvıfı olarak kabul edilir. Piri Türkistan olarak anı-
lan Hoca Ahmet Yesevi, Türkler arasında Islamiyet’in yayılmasında önemli bir rol oynamıştır.
Ahmet Yesevi Hikmet adı verdiği şiirlerinin tamamını Divan-ı Hikmet’te toplamıştır. Yesevilik
düşüncesinde güzel ahlaki tavır ve davranışlar övülmüş kötü davranışlardan uzak durulması
gerektiği belirtilmiştir.
Kadirilik
Kadirilik, Abdulkadir Geylani’nin tasavvufi anlayışına dayanan tarikattır. Geylani’nin soyu Hz.
Ali’ye kadar dayanmaktadır. Islam ilimlerinde iyi bir dereceye ulaşmıştır. Abdulkadir Geylani’nin
tasavvufi anlayışında Islam dininin hükümlerine titizlikle bağlı kalmak esastır ve çok önemlidir.
Kadirilikte kişi her şeyden önce Kur’an ve sünnetin ilkelerine uymayı temel prensip edinmelidir.
Kadirilik ahlaki ilkelere önem vermiş, güzel tavır ve davranışların sergilenmesini istemiştir.
Nakşibendilik
Asıl adı Muhammed b. Muhammed el Buhari olan Bahauddin Nakşibend hazretlerinin gö-
rüş ve düşüncelerini temel alan tasavvufi yorum biçimidir. Bahauddin Nakşibend tasavvuf
anlayışıyla, düşünceleri ve görüşleriyle insanları etkilemiştir. Pek çok insan onun görüş ve
düşüncelerini beğenmiş ve takip etmiştir. Sohbetlerinde ilim ve ahlak üzerinde durmuştur.
Mevlevilik
Mevlevilik, Mevlana Celaleddin Rumi’nin görüş ve düşüncelerine dayanan tasavvufi yorum biçi-
midir. Mevlana Horasan’ın Belh şehrinde doğmuş küçük yaşta eğitimini tamamlamıştır. Mevlana
görüş ve düşünceleri sonucunda en önemli eseri Mesnevi’yi yazmıştır. Mevlana’nın dini tasav-
vufi düşüncesinin kaynağı Kur’an ve sünnettir. Kur’an ve sünnete son derece bağlı olan Mev-
lana, bir Müslümanın dinine sımsıkı sarılarak bütün insanlığı kucaklayabileceğine inanıyordu.