Page 81 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 81

ORANTI
            ORANTI                                                                          4. ÜNİTE    81

            •   Iki veya daha fazla oranın eşitliğine orantı denir.   a  ve  c   birer oran olsun.   a  =  c   ifadesine orantı denir.
                                                           d
                                                      b
                                                                              d
                                                                           b
            Orantının Özellikleri
            Orantının Özellikleri
                             Dışlar                                  a  c   a  b
             •   a  =  c  bunu a : b =  c : d  þeklinde  yazabiliriz.  •   b  =  d  ⇒  c  =  d   (Içler yer değiştirebilir)
                b  d
                              Içler

             •   a  =  c d  ⇒⋅  ad⋅   (Içler çarpımı dışlar çarpımına eşittir)  •   a  =  c d  ⇒  d  =  a c   (Dışlar yer değiştirebilir)
                       bc =
                b
                                                                     b
                                                                            b
       EDİTÖR YAYINLARI
            ̛    Örnek: Aşağıda verilen orantılarda bilinmeyenleri bulalım.
                                                                       y
                  1
                           1
                       m
                                                             y
               m   =         =  , 4m = 1  .  48     m =  48   = 12     =  18         =  18  , 9y = 18  .  20     y =  360    = 40
              48  4    48  4                 4              20   9    20   9                  9
                                                            2
                                                                        2
               x + 1   =   6        x + 1    =  6  , 21(x + 1) = 6  .  7      =   4          =   4   , 2(2a - 2) = 4  .  9
               7   21     7    21                           9  2a - 2   9  2a - 2
                                                     21x + 21 = 42                                              4a - 4= 36
                                                            21x = 21                                                   4a = 40
                                                                x =  21   = 1                                                     a =  40   = 10
                                         21                                              4
            ̛    Örnek:                                      ̛   Örnek: Bir kümeste bulunan tavuk sayısı ve bu tavuklar
                                                             için gerekli bir haftalık yem miktarı tabloda verilmiştir.



                 2,4 m  x cm           1,6 m



                                                2 m



            Yukarıda günün belli bir saatinde ölçülen bayrak dire-
            ğinin boyu 2,4 m, gölgesinin boyu x m'dir. Aynı saatte
            Efe'nin gölgesinin boyu 2m'dir.

            Efe'nin boyu 1,6 m olduğuna göre bayrak direğinin
            boyunun kaç cm olduğunu bulalım.
                                                                      Tavuk Sayısı     Yem Miktarı

            ̚    Çözüm: Bayrak direğinin boyu cm cinsinden istendi-       200            56 kg
            ği için verilen metre birimlerini cm birimine çevirelim.
            Efe'nin Gölgesinin boyu = 2m = 2 × 100 = 200 cm  Hasan Amca 100 tavuk daha aldığında tavuklar için
                          Bayrağın boyu = 2,4 m = 2,4 × 100 = 240 cm  gerekli bir haftalık yem miktarının kaç kg olduğunu
                                                             bulalım.
                             Efe'nin boyu = 1,6 m = 1,6 × 100 = 160 cm
            Orantıyı kuralım.                                ̚   Çözüm: 200 tavuk için 56 kg ise tavuk 100 arttığında
              Bayrak direğinin boyu     =    Efe'nin boyu      toplam 300 tavuk olur.
            Bayrağın gölgesinin boyu  Efe'nin gölgesinin boyu       200  56 kg yem
                                                                              =       x  .  200 = 300  .  56
             240  160                   240  .  200                 300  x kg yem        300  .  56
                 =        x  .  160 = 240  .  200    x =       x = 300 cm                                                           x =    = 84 kg
              x  200                      160                                              200
   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86